مزایا و معایب سقف عرشه فولادی

آیا می دانستید که استفاده از سقف عرشه فولادی می تواند مصرف انرژی را ۱۰ تا ۲۵ درصد کاهش دهد. یا اینکه به دلیل در معرض گرفتن در هوای بسیار مرطوب احتمال خوردگی ورق بیشتر می شود. به نظر شما مزایا و معایب سقف عرشه فولادی به همین موارد خلاصه می شود؟

نسخه صوتی مقاله سقف عرشه فولادی چیست؟
آهن ملل | ویژگی های محصول | |
---|---|---|
۱ | نام محصول | عرشه فولادی |
۲ | نامهای دیگر | متال دک – عرشه فلزی – عرشه کیو – عرشه کفی |
۳ | کاربرد | استفاده در سقف و کف سازه |
۴ | اصلیترین جزء | ورق عرشه فولادی |
۵ | مشخصات ورق | – جنس فولاد گالوانیزه – دارای موج شبیه به فرم ذوزنقه – ضخامت ۰.۷ تا ۱.۲۵ میلی متر – عرض ۱.۲۵ متر – در سه گام ۶۰، ۶۵ و ۷۵ میلی متر |
مزایا و معایب سقف عرشه فولادی چیست؟
اول هر چیزی اشاره ای کوتاه به مزایا و معایب سقف عرشه فولادی می کنیم و توضیح می دهیم که چرا هر اصلا مزیت یا عیب به شمار می رود. به طور خلاصه مزایا و معایب عرشه فولادی شامل موارد زیر می شود:
مزایای سقف عرشه فولادی

- سرعت نصب بالا
استفاده از ورق عرشه فولادی در سقف به دلیل حذف تیرهای فرعی و شمع، سرعت اجرای سقف را بالا می برد. از آنجایی که زمان استفاده از این نوع سقف می توان چندین سقف را همزمان بتن ریزی کرد، تولید و پوشش آن ها به سرعت انجام شده و زمان اجرای سازه را بسیار کوتاه می کند.
- کاهش فوق العاده وزن
به گفته برخی از کارشناسان، سازههای فولادی معمولاً حدود ۶۰٪ سبکتر از سازههای بتنی معادل هستند. این تفاوت وزن به دلیل خواص ذاتی مواد است: فولاد یک آلیاژ سبک است، در حالی که بتن یک ماده متراکم است که از سیمان، شن و ماسه، سنگدانه و آب تشکیل شده است.
- کاهش مصرف بتن
وزن سبک ترعرشه فولادی و دال بتنی به معنای بار کمتر روی سازه پشتیبان است که منجر به استفاده تیرها، ستونها و فونداسیون های کوچک تر میشود.
- طول عمر زیاد
ساختمان هایی که با سقف عرشه فولادی ساخته می شود طول عمر بالایی دارند زیرا روکش ورق ها گالوانیزه است. با این حال اگر ورق از نوع ورق رنگی باشد دوام بیشتری خواهد داشت.
- کاربرد گسترده
ورق عرشه فولادی علاوه در سقف ساختمان، در ساخت صفحات کف بتنی کامپوزیت نیز کاربرد دارد. همچنین به عنوان تقویت کننده اصلی نیز در کشش برای آرماتور استفاده می شود.
معایب سقف عرشه فولادی

در مورد معایب سقف عرشه فولادی می توان گفت که:
- امکان خوردگی ورق وجود دارد.
درست است که این ورق ها دارای روکش قوی هستند ولی در برخی موارد دیده شده است که در مناطقی که تگرگ زیاد می بارد، امکان خوردگی بالا می رود.
- ممکن است سقف بلرزد.
لرزش سقف عرشه فولادی نسبت به سایر سقف ها زیاد است. طراحی سقف عرشه فولادی به صورت اصولی، تعیین فواصل تیرریزی، ضخامت ورق فولادی و ارتفاع عرشه از مهم ترین نکاتی است که باید به آن ها توجه کرد. در غیر این صورت، لرزش سقف عرشه فولادی مشکل ساز خواهد شد.
- نیاز به نصاب ماهر دارد.
در عین حال که اجرای این نوع سقف، سریع انجام می شود، پیچیدگی های خاص خود را نیز دارد. بنا بر این، لازم است با رعایت اصول و استانداردهای موجود و مقرارت ملی آن را اجرا کرد.
- بعد از مدت ها ورق دچار موج یا اصطلاحا تابیدگی می شود.
تابیدگی نوعی تو رفتگی در ورق سقف عرشه فولادی است که در اثر جابجایی، نصب یا انبساط حرارتی نامناسب ایجاد میشود. انتخاب مواد با کیفیت بالا و نصابهای ماهر میتواند تابیدگی را کاهش دهد. در شکل زیر یک نمونه تابیدگی عرشه فولادی را مشاهده می کنید.

- هنگام بارندگی یا تگرگ صدای زیاد می آید.
در مناطقی که باران و تگرگ زیاد می آید، به دلیل شدت حساسیت ورق ها به ضربه، صداهای زیادی تولید می شود که برای برخی افراد آزار دهنده است.
سقف عرشه فولادی چیست و چه اجزایی دارد؟
به بیان ساده، سقف عرشه فولادی سازه ای جدید است که از ورق های گالوانیزه موجدار به نام ورق عرشه فولادی تولید می شود. این سقف ها معمولا روی تیرآهن قرار می گیرند. برای محکم کردن سقف های عرشه فولادی از اتصالات محکمی به نام گل میخ استفاده می شود.

اجزاء یک سقف عرشه فولادی عبارتند از:
- ورق عرشه فولادی
- گل میخ
- میخ چاشنی
- میلگرد
- دال بتنی
- فوم
- ورق فلاشینگ

ورق عرشه فولادی چیست؟
ورق عرشه فولادی همان ورق های گالوانیزه است که فرمی شبیه به ذوزنقه دارند ولی در فرُم های مستطیلی، دایره و غیره هم تولید می شوند. این فرم ها در گام های مشخص تکرار می شوند. (منظور از گام ورق، فاصله بین ابتدای یک دره تا ابتدای قله بعدی است.)

از ورق عرشه فولادی، معمولا برای ساخت سقف سازه ها استفاده می شود؛ به همین دلیل به آن سقف عرشه فولادی نیز می گویند. ورق های فولادی فقط براس ساختمان سازی به کار نمی ورد و برای ساخت ماشین آلات، خودرو و تجهیزات هوافضا هم کاربرد دارد.
این نوع ورق شامل ورق سیاه، گالوانیزه، رنگی، روغنی و ورق های متنوع دیگری هستند که می توانید در مقاله زیر اطلاعات بیشتری درباره آنها کسب کنید.
# حتما بخوانید

مشخصات سقف عرشه فولادی
برای بررسی اجزا و دیتیل سقف عرشه فولادی، ابتدا مشخصات ورق عرشه فولادی را معرفی می کنیم و سپس با توجه به آن، جزئیات سقف عرشه فولادی را مورد بررسی قرار می دهیم.
مشخصات و جزئیات ورق عرشه فولادی
ماده اصلی ورق عرشه فولادی، فولاد نرمه است و به همین دلیل، شکل پذیری آن بالاست. همچنین، طبق استاندارد ملی ایران شماره ۲۱۹۷۳، کلیه ورق های فولادی که در عرشه استفاده می شوند باید حداقل دارای ۲۳۰ مگاپاسکال مقاومت تسلیم باشند.
جزئیات بیشتر و مشخصات فنی ورق عرشه فولادی را که شامل پوشش ورق، ابعاد (ضخامت، عرض، طول، گام) و وزن ورق هستند در ادامه به تفکیک معرفی می کنیم.
۱- پوشش ورق های سقف عرشه فولادی
ورق عرشه فولادی، از جنس فولاد با روکش فلز روی یا همان گالوانیزه است. روکش روی (Zn)، مقاومت ورق های فولادی را چند برابر بیشتر می کند و باعث دوام آن ها در شرایط گوناگون آب و هوایی می شود. به همین دلیل، ورق گالوانیزه سقف عرشه فولادی در برابر خوردگی و زنگ زدگی مقاوم است. با این حال در صورت تخریب این پوشش، برای جلوگیری از خوردگی، باید تمهیداتی اندیشیده شود. یکی از این راه ها، رنگ آمیزی ورق گالوانیزه و ایجاد پوشش مناسب روی فلز روی است.
نکات پوشش ورق عرشه فولادی طبق استاندارد ملی ایران
استاندارد ورق عرشه فولادی درمورد پوششدهی و رویاندودکردن ورق به صورت زیر است:
- روی اندود کردن ورق عرشه فولادی باید به روش غوطه وری گرم ایجاد شود.
- در صورت نیاز، یک لایه رنگ آستر در سطح زیرین ورق برای محافظت از خوردگی اعمال می گردد.
- پوشش ورق باید برای شرایط محیطی عرشه مناسب باشد. برای این منظور، استفاده از پوشش های آلومینیوم – روی توصیه نمی شود.
- در محیط های شیمیایی و بسیار خورنده یا در مواردی که مواد واکنش زا در تماس با عرشه فولادی قرار می گیرند، باید از پوشش های خاص استفاده شود.
- رنگ عرشه باید برای ردهبندی آتشِ مورد استفاده، تایید شده باشد.
۲- ابعاد ورق عرشه فولادی
این نوع ورق به صورت شیت یا برگی تولید می شود. ابعاد ورق سقف عرشه فولادی، شامل ضخامت، عرض، طول و گام ورق است که به شرح زیر می باشد:
- ضخامت ورق عرشه فولادی: از ضخامت ۰.۷ تا ۱.۲۵ میلی متر
- عرض ورق عرشه فولادی: 1.۲۵ متر (۱۲۵ سانتی متر)
- طول ورق عرشه فولادی: در طول دلخواه با توجه به نیاز مشتری برش می خورد.
- گام ورق عرشه فولادی در دو نوع تولید می شود؛ گام تولیدشده در کارخانه (در سه گام ۶۰، ۶۵ و ۷۵ میلی متر) و گام درخواستی توسط مشتری.
* گام ورق عرشه فولادی چیست؟ ورق عرشه فولادی گالوانیزه به شکل موج هایی با قله و دره است که پی در پی روی ورق ایجاد شده اند. به فاصله بین ابتدای یک دره تا ابتدای قله بعدی، گام ورق عرشه فولادی می گویند.
۳- وزن ورق عرشه فولادی
همانطور که گفتیم، ورق عرشه فولادی به صورت شیت تولید می شود. هر شیت نیز می تواند ضخامت، طول و عرض متفاوتی داشته باشد؛ در نتیجه، وزن آن متغیر است. اما برای محاسبه وزن ورق عرشه فولادی، راه بسیار ساده ای وجود دارد. کافی است مشخصات ورق را در فرمول زیر بگذارید تا وزن شیت مورد نظرتان را به دست آورید.
طول (متر) * عرض (متر) * ضخامت(میلی متر) * 7.85 = وزن ورق فولادی (کیلوگرم)
با این فرمول می توانید با تقریب بالایی وزن ورق سقف عرشه فولادی را به دست آورید. برای محاسبه وزن این ورق و همچنین سایر ورق های فولادی، می توانید از ماشین حساب زیر نیز استفاده کنید.
# حتما بخوانید

نحوه ساخت ورق عرشه فولادی
مراحل تولید، بسته بندی و حمل ورق های عرشه فولادی به صورت زیر است:

ساخت ورق عرشه فولادی: برای تولید ورق عرشه فولادی از ورق های گالوانیزه استفاده می کنند. به این صورت که این ورق های فولادی وارد دستگاه رول فرمینگ شده و در مراحل مختلف، برجستگی ها و خم های خاصی در ورق ایجاد می شود.
بسته بندی: ورق های عرشه فولادی بعد از فرم دهی، در طول های تعیین شده بریده می شوند؛ سپس، دسته بندی شده تا با بیشترین نظم در محل خود اجرا شوند.
بارگیری و حمل: ورق های دسته بندی شده با دقت زیاد و رعایت نکات ایمنی بارگیری می شوند تا از آسیب دیدگی در امان باشند. همچنین، اولویت بسته بندی و بارگیری بر اساس نقشه های اجرایی تعیین می شود.
کارخانه تولید ورق عرشه فولادی
در ایران، چندین تولیدکننده ورق عرشه فولادی وجود دارد که عمدتا در شهرهای اصفهان، چهارمحال و بختیاری و قزوین قرار دارند. این تولیدکنندگان که به دستگاه های رول فرمینگ مجهز هستند با استفاده از ورق های گالوانیزه تولیدشده در کارخانه های تولید ورق، اقدام به ساخت ورق عرشه فولادی می کنند. عمده ورق های مورد استفاده برای تولید ورق عرشه فولادی از کارخانه های زیر انتخاب می شوند:
- عرشه فولادی کارخانه فولاد مبارکه اصفهان
- عرشه فولادی کارخانه ورق خودرو شهرکرد
- عرشه فولادی کارخانه تاراز چهارمحال و بختیاری
- عرشه فولادی کارخانه ورق هفت الماس
- عرشه فولادی کارخانه ورق کاشان
شرکت آهن ملل، نماینده فروش ورق عرشه فولادی، عرضه کننده انواع ورق عرشه فولادی از کارخانه ها و برندهای مختلف می باشد. برای مشاهده قیمت ورق عرشه فولادی کارخانه های فوق به صفحه زیر مراجعه بفرمایید.

استعلام قیمت و خرید ورق عرشه فولادی
آهن ملل؛ توزیع کننده انواع ورق فرمینگ به صورت آنلاین و حضوری
قیمت ورق عرشه فولادیانواع سقف عرشه فولادی در سازه بتنی
سقف های عرشه فولادی را می توان با توجه به محل استفاده و روش اجرا به صورت زیر دسته بندی کرد:

۱- انواع عرشه فولادی بر اساس محل استفاده
انواع ورق عرشه فولادی با توجه به محل استفاده به دو دسته زیر تقسیم می شوند:
- ورق عرشه سقف (Roof Deck): در سقف سازه ها استفاده می شوند.
- ورق عرشه کف (Floor Deck): به عنوان پنل و کف پوش فولادی برای کف سازه ها کاربرد دارد.
۲- انواع سقف عرشه فولادی بر اساس روش اجرا
سقف عرشه فولادی در سازه بتنی به چند شکل مختلف استفاده می شود که ۲ نوع متداول آن عبارتند از: سقف عرشه فولادی غیر مرکب Non-Composite) Metal Floor Deck) و عرشه فولادی مرکب (Composite Metal Roof Deck).
اطلاع از تفاوت هر کدام در زمان خرید، اهمیت زیادی دارد.
نکته: اگر قصد خرید ورق عرشه فولادی را دارید، توصیه می کنیم بعد از آشنایی کامل با ورق عرشه فولادی، حتما مقاله راهنمای خرید ورق عرشه فولادی را در لینک زیر مطالعه کنید تا با خیال راحت و به صورت تخصصی اقدام به خرید نمایید.
# حتما بخوانید

۲-۱ عرشه فولادی غیرمرکب
این نوع عرشه ها بدون آج* تولید می شوند و به عنوان قالب بتن سازه ای مورد استفاده قرار می گیرند. عرشه فولادی غیر کامپوزیت، یک فرم بتنی محبوب است؛ زیرا صرفه اقتصادی و ماندگاری بالایی دارد. هنگام عمل آوری یا کیورینگ بتن (Curing)، نیازی به حذف عرشه فرم (form deck) فولادی نیست. عرشه فرم، به عنوان پایه ای برای کف و راه پله استفاده می شود.
*آج ورق: روی بعضی ورق های عرشه فولادی، برآمدگی هایی کوچک با فاصله منظم وجود دارد که به آن، آج ورق می گویند. این آج ها پیوند خوبی بین ورق و بتن ایجاد می کنند.
این نوع عرشه فولادی به عنوان پایه فولادی دائمی طراحی شده است. در واقع این نوع عرشه با ایجاد پایداری جانبی به دیگر قسمت های سازه، پایه کارآمد و محکمی برای تشکیل صفحات فراهم می کند. همچنین این نوع عرشه باید توسط افراد باتجربه نصب شود تا کاربردی ایمن و موثر داشته باشد. یافتن عرشه غیر کامپوزیت مناسب، تا حد زیادی به نیازها و انتظارات پروژه شما بستگی دارد.
۲-۲ عرشه فولادی مرکب
عرشه فولادی مرکب با آج یا برآمدگی هایی روی ورق طراحی شده است. این برجستگی ها موجب عدم لغزش بین دال بتنی و عرشه و همچنین، بلندشدن بتن از روی عرشه می شود. این نوع سقف عرشه فولادی در اسکلت بتنی، به کمترین مقدار بتن نیاز دارد و در نتیجه، توجیه اقتصادی نسبت به راهکارهای مشابه دارد. به طور معمول، از این نوع عرشه برای ساختمان های چند طبقه، ساختمان های تجاری، پل ها و گاراژهای پارکینگ استفاده می شود.
توصیه می کنیم برای آشنایی بیشتر با سقف مرکب عرشه فولادی، طراحی و اجرای آن، مقاله زیر را مطالعه بفرمایید.
# حتما بخوانید

روش اجرای سقف عرشه فولادی
اجرای سقف عرشه فولادی طی ۴ مرحله زیر انجام می شود:
- جایگذاری ورق گالوانیزه عرشه فولادی: ابتدا باید ورق های عرشه فولادی به طور منظم در جای خود قرار گیرند.
- استفاده از فلاشینگ عرشه فولادی: ورق های فلاشینگ، قالب های پیرامونی و یا داخلی هستند که در اشکال z ،l و U تولید و استفاده می شوند. از فلاشینگ برای تثبیت ورق و جلوگیری از ریختن بتن دور کار استفاده می شود.
در تولید فلاشینگ ها از ورق های فولادی گالوانیزه دو متری به ضخامت حداقل ۰.۵ میلی متر استفاده می شود. به این صورت که ورق ها توسط دستگاه خم کن به شکل مورد نظر تبدیل می شوند که معمولا دارای ۲ شیار مقاومتی (نک) در طول فلاشینگ هستند.
- متصل کردن ورق به تیر و آرماتوربندی: بعد از جایگذاری و تثبیت ورق گالوانیزه با استفاده از لوازم جانبی مانند گل میخ، ورق ها به تیرها متصل می شوند. بعد از اتصال کامل ورق، شبکه ای از آرماتور روی آن ایجاد می شود که در ترکیب با بتن، استحکام سقف را به حداکثر برسانند.
- بتن ریزی: با توجه به استانداردهای لازم، بتن ریزی در ضخامت مناسب انجام شده و شبکه آرماتورها را در بر می گیرد.
مقایسه سقف عرشه فولادی با سقف کامپوزیت سنتی

مهم ترین نکات مربوط به تفاوت سقف کامپوزیت و عرشه فولادی را می توان به صورت زیر بیان کرد:
- در سقف عرشه فولادی می توان تیرهای فرعی را بدون استفاده از شمع بندی تا ۳ متر افزایش داد.
- در مقایسه با سقف های کامپوزیت سنتی، در این نوع سقف می توان از گل میخ ها به عنوان برش گیر، به جای نبشی استفاده کرد.
- سقف عرشه فولادی باعث کاهش ارتفاع بتن بر قالب، کاهش مقدار میلگرد مصرفی و همچنین کاهش وزن سقف در حدود ۵۰ کیلوگرم بر متر مربع می شود. در نتیجه، هزینه نهایی ساخت و ساز به مقدار قابل توجهی کاهش خواهد داشت.
- سرعت اجرا و نصب سقف های عرشه فولادی، بسیار بیشتر از سقف های کامپوزیتی است.
نتیجه گیری
سقف عرشه فولادی نوعی سازه است که از از ورق های گالوانیزه، میلگرد، دال بتنی، گل میخ تشکیل شده است. مهم ترین مزیت این سقف ها سرعت نصب آنهاست. همچنین سقف عرشه فولادی مصرف انرژی را تا ۲۵ درصد کاهش می دهد. با این حال این سقف ها بعد از مدتی دچار تو رفتگی یا اصطلاحا تابیدگی (Oil canning) می شوند.
سوالات متداول
عرشه فولادی چیست؟
عرشه فولادی، سازه فلزی موجدار است که با استفاده از ورق فولادی گالوانیزه ساخته می شود و از آن برای سقف یا کف سازه ها استفاده می کنند.
مزایا و معایب سقف عرشه فولادی چیست؟
در این نوع از سقف می توان چندین سقف را همزمان بتن ریزی کرد، تولید و پوشش آن ها به سرعت انجام شده و زمان اجرای آن بسیار کوتاه است. با این حال، نصب این ورق به تخصص نیاز داشته و در صورت نصب غیر اصولی یا دقت ناکافی در فرآیند نصب، لرزش سقف مشکل ساز خواهد بود.