ساخت سوله با تیرآهن یا با قوطی انجام می شود. ولی سوله با تیرآهن، طراحی و ابزارهای خاصی می طلبد. مثلا برای سقف از نوعی مصالح به اسم لاپه یا پرلین استفاده می شود. سوله دهانه های (طول سقف) بسیار بزرگی دارد که به ۲۴ متر هم می رسد! زیرا باید فضای کافی برای فعالیت های صنعتی و کارگاهی را داشته باشد. به نظر مراحل ساخت سوله با تیرآهن چگونه است یا اصلا تجهیزات و مصالح سوله سازی شامل چه مواردی می شود؟
برای ساخت سوله به چه تجهیزات و مواردی نیاز داریم؟
اول از هر چیزی باید بدانید که چه موارد و تجهیراتی برای ساخت سوله نیاز دارید تا بتوانید هزینه سوله سازی را تخمین بزنید. برویم این موارد را با هم بررسی کنیم.
۱- نقشه سوله با تیرآهن
مهمترین چیز برای ساخت سوله با تیرآهن، نقشه سوله است. در این نقشه تمامی جزئیات ساخت سوله اعم از سایز تیرآهن، ضخامت و اندازه صفحه ستون، طول دهانه سوله و محل قرار گرفتن آنها در فونداسیون ذکر می شود. این نقشه توسط مهندسان سازه و بر اساس مباحث مقررات ملی ساختمانی طراحی می شود. در شکل زیر یک نمونه نقشه سوله با تیرآهن را مشاهده می کنید.
۲- تیرآهن هاش یا لانه زنبوری
تیرآهن مناسب برای ساخت سوله با تیرآهن از نوع هاش سنگین یا تیرآهن لانه زنبوری است. تیرآهن هاش به شکل H است و بالهای پهن تری نسبت به تیرآهن های معمولی یا IPE دارد. به همنی دلیل به آن تیرآهن هاش می گویند. دلیل استفاده از تیرآهن هاش برای ساخت سوله، قدرت تحمل وزن بالای آن است.
همچنین از تیرآهن زنبوری به دلیل وزن کمتر برای سوله های تیرآهنی استفاده می شود. در مقاله زیر می توانید اطلاعات بیشتری درباره این تیرآهن به‌دست آورید.
# حتما بخوانید
۳- لاپه (Purlin) و نبشی فولادی (Steel angle)
لاپه یا پرلین نوعی پروفیل فولادی است که برای تقویت اتصلات سوله در سقف استفاده می شود. وظیفه پرلین انتقال وزن سازه به تیرها و سپس به فونداسیون است. همچنین از نبشی فولادی برای سوله با تیرآهن استفاده می شود. نبشی فولادی یک قطعه L شکل است که برای تقویت اتصالات تیر و ستون و توزیع بار سازه به کار می رود.
۴- میلگرد
میلگرد یک استوانه تو پُر فولادی است که در سوله برای سیستم مهاربندی استفاده می شود. سایز میلگردها بین ۸ تا ۵۰ میلی متر است. برای ساخت سوله، میلگرد با سایزهای ۲۵ و ۲۸ به کار می رود.
۵- ورق رنگی فولادی
ورق رنگی فولادی نوعی ورق گالوانیزه است که چندین لایه رنگی و آستر دارد. این ورق ها در کارگاه یا کارخانه توسط دستگاهی به نام «رول فُرمینگ» به اشکال مختلفی مانند ذوزنقه ای، سینوسی، کرکره و غیره درمی آیند و برای سقف سوله استفاده می شوند.
۶- صفحه ستون یا بیس پلیت (Base Plate)
صفحه ستون یا بیس پیلت یک صفحه مربع یا مستطیل فولادی است که ضخامتی بین ۸ تا ۲۰ میلی متر دارد. این ورق علاوه بر توزیع بار، وظیفه اتصال ستون های سوله به فونداسیون را بر عهده دارد. در مقاله «بیس پلیت چیست » درباره این محصول فولادی توضیحات کامل تری ارائه داده ایم.
۷- پیچ و مهره
پیچ و مهره مناسب سوله از فولادهای آلیاژی قوی به‌دست می آید. برای بست کردن صفحه ستون از پیچ های مخصوص به نام «بولت» (Bolt) استفاده می شود. جالب است بدانید که بولت خودش از میلگردهای ساده یا میلگردهای بدون آج تولید می شوند.
۸- ماله پروانه ای
ماله پروانه ای یا ماله موتوری دستگاهی برای پخش و صاف کردن بتن خیس روی سطح به کار می رود. این دستگاه یک دسته بلند دارد که توسط اپراتور به جهت دلخواه هدایت می شود. این دستگاه دارای یک دیسک چرخان است که بتن را در تمام کف سوله پخش می کند.
مراحل ساخت سوله با تیرآهن
مراحل ساخت سوله با تیرآهن شامل ۱۰ مرحله اصلی می شود. توجه داشته باشید که روشی که اینجا ارائه می دهیم برای ساخت سوله با تیرآهن است. برای سوله های دارای خرپا بحث فرق می کند. برای اطلاعات بیشتر از اینکه چگونه خرپای سوله را با تیرآهن می سازند می توانید مقاله زیر را مطالعه کنید.
# حتما بخوانید
مرحله اول: تهیه نقشه سوله با تیرآهن
در مرحله اول ساخت سوله با تیرآهن، کارفرما یا پیمانکار پروژه، جزئیات نقشه سوله را به مهندسان مربوطه ارجاع می دهد. سپس مهندس سازه با استفاده از نرم افزارهای ای تَبز (ETABS)، اوتوکَد (AutoCAD) یا SAP2000 سوله و جزئیات آن را طراحی می کند.
مرحله دوم: خاکبرداری
بسته به عمق و وزن سوله، خاکبرداری انجام می شود. همچنین انواع زمین در فرآیند خاکبرداری تأثیر دارد. به عنوان مثال در زمین های لجنی به دلیل آب زیاد، خاکبرداری سخت تر می شود. به طور کلی خاکبرداری سوله عبارتست از حذف لایه های اضافی خاک و یکدست کردن آن برای پی ریزی.
مرحله سوم: پیاده کردن نقشه پی
در این مرحله از ساخس سوله با تیرآهن، طبق نقشه پی، محل های که باید پی در آن قرار گیرد را با گچ ریزی تعیین می کنند. کچ ریزی به گودبرداری دقیق فونداسیون سوله کمک می کند.
مرحله چهارم: اجرای بتن مگر
بتن مِگْر(lean concrete) یا بتن لاغر نوعی بتن مخصوص آماده سازی سطح فونداسیون است. این بتن ها با بتن معمولی یک تفاوت دارند و آن هم میزان عیار آنهاست. از بتن مگر برای پُر کردن حفره های کف پی نیز استفاده می شود.
مرحله پنجم: آرماتور گذاری
فرآیند آماتوربندی فونداسیون یا آرماتور گذاری زیر نظر مهندس و بر اساس نقشه آرماتوربندی انجام می شود. در این فرآیند ابتدا با استفاده از میلگردی به نام خرک، فاصله بین شبکه های میلگرد بالا و پایین تنظیم می شود. در ضمن، فاصله میلگردها تا سطح آزاد بتن حداقل ۴ سانتی متر است. همچنین در مقاله زیر می توانید درباره آرماتور بندی فونداسیون مطالب بیشتری بخوانید.
# حتما بخوانید
پیشنهاد کارشناس آهن ملل: آموزش آرماتوربندی فونداسیون (گسترده، منفرد، نواری)
آموزش آرماتوربندی فونداسیونمرحله ششم: قالب بندی
برای قالب بندی فونداسیون از قالب فلزی یا چوبی با حداقل ضخامت ۲.۵ سانتی متر استفاده می شود. هدف از قالب بندی فونداسیون نگه داشتن بتن تا زمانی که خشک شود، است. همچنین قالب بندی برای شکل دهی بهتر به بتن فونداسیون به کار می رود.
مرحله هفتم: بتن ریزی پی
بتن ریزی پی با دستگاه بتن ریزی انجام می گیرد که معمولا شامل یک میکسر بتن و چند لوله برای ریختن بتن است. یکی از مواردی که در بتن ریزی مهم به حساب می آید، سست بودن پی است. در صورت ضعیف بودن پی، گودبرداری فونداسیون تو حفاری اضافی انجام شود.
مرحله هشتم: اجرای اسکلت فلزی
اسکلت فلزی سوله شامل تیرآهن های هاش سنگین یا قوطی می شود .در این مرحله، اسکلت فلزی با استفاده از بولت و مهره های فولادی به بیس پلیت پیچ کاری می شود. توجه داشته باشید که ممکن است قطعات سوله یا در محل و یا در کارگاه ساخته شود. اتصالات سوله می تواند به صورت فلنجی و ساعتی باشد.
در حالت فلنجی، محل اتصال تیر و ستون توسط یک ورق فولادی ضخیم محکم می شود. اگر اتصالات سوله به صورت ساعتی باشد در این حالت بالهای تیر و ستون توسط چندین پیچ به یکدیگر متصل می شوند. این اتصال به این دلیل ساعتی نام دارد که به صورت دایره ای پیچ ها در محل اتصال قرار گرفته اند.
مرحله نهم: نصب پوشش سقف و دیوار
در این مرحله، ورق رنگی روی سقف قرار می گیرد. برای سقف سوله از ورق های رنگی با ضخامت ۰.۳ تا ۱.۵ میلی متر استفاده می شود.
مرحله دهم: اجرای تأسیسات
پس از اینکه دیوارها و سقف سوله ساخته شد، نهایتا نوبت به اجرای تأسیسات برق و گاز می رسد. در این مرحله، سیستم های گرمایشی و سرمایشی، خطوط برق و سیستم اطفاء حریق طبق آیین نامه ساختمان نصب می شود.
آهن مورد نیاز برای ساخت سوله
آهن مورد نیاز برای ساخت سوله، تیرآهن هاش سنگین (HEB) است. جنس این آهن از فولاد S235Jr یا فولاد St37 است. فولاد S235Jr تحت استاندارد EN 10025-2 تولید می شود و نوعی فولاد ساختمانی است. البته اخیرا استفاده از تیرآهن های لانه زنبوری برای دهانه های مهاربندی ممنوع شده است.
قیمت تیرآهن سوله
همانطور که گفتیم تیرآهن سوله بیشتر از نوع هاش سنگین است. قیمت تیرآهن هاش سنگین به موارد مختلفی همچون میزان عرضه و تقاضا، نرخ ارز، کیفیت آهن و حتی کارخانه تولید کننده بستگی دارد. همچنین بازار آهن دائما در حال نوسان است. پیشنهاد می کنیم برای اطلاع از آخرین قیمت ها، به صفحه قیمت تیرآهن هاش سنگین مراجعه کنید.
کلام آخر
سوله با تیرآهن های هاش سگین و مصالح دیگررق مانند ورق رنگی فولادی، بولت، میلگرد، صفحه ستون و غیره ساخته می شود. توجه داشته باشید که سوله های کوچک را با تیرآهن می سازند. برای ساخت سوله های بزرگ مانند ورزشگاه یا سوله کارخانه از قوطی و پروفیل بیشتر استفاده می شود.
