انواع نبشی ها کدامند و چه کاربردهایی در صنعت دارند؟

از جمله پروفیل های ریز نقش و پرکاربرد در ساختمان سازی می توان به نبشی آهنی اشاره کرد. مقاطع دیگری از جمله سپری، ناودانی و غیره موجود هستند که در ساختمان سازی به کار برده می شوند. نبشی با سپری دارای تفاوت ها و شباهت هایی هستند که در مطلب “تفاوت نبشی و سپری” مراجعه نمایید.

نبشی از مهم ترین مصالح ساختمانی است که به صورت تنها یا مرکب در صنعت ساختمان سازی به کار برده می شود. دلیل این موضوع را می توان داشتن دو ضلع عمود بر هم در سازه فلزی دانست. به طور کلی اصطلاح نبشی از کلمه نبش گرفته شده است. در واقع این کلمه به معنی کنج و پیچ می باشد. ظاهر نبشی نیز دقیقا نشان دهنده یک پیچ یا سوق می باشد.

نبشی ها دارای کاربرد گسترده ای در سازه های فلزی می باشند که با توجه به طرح ارائه شده توسط مهندسان، نبشی ها را به صورت شاخه و خورد شده یا نبشی لقمه به کار می برند. با اینکه نبشی در ساختمان سازی کاربرد زیادی دارد، اما از آن استفاده های صنعتی فراوانی نیز می شود. در این مطلب قصد داریم به انواع نبشی و کاربردهای آن در صنایع مختلف بپردازیم، پس تا پایان این مطلب همراه با آهن ملل بمانید.

نبشی چیست؟

قطعه فلزی که در سازه های فلزی استفاده می شود را نبشی می نامند. می توان گفت که وظیفه اتصال دو قسمت فلزی به یکدیگر بر عهده نبشی می باشد. در واقع نبشی ها برای متصل کردن پل ها به ستون ها و صفحات به ستون ها مورد استفاده قرار می گیرند. علاوه بر این، نبشی برای ساخت خرپا نیز استفاده می شود.

نبشی های خرد شده از سری نبشی هایی هستند که استفاده زیادی در آسانسور سازی دارند. این گونه از نبشی ها، نبشی لقمه نامیده می شوند. 

برای مطالعه: بررسی تفاوت های نبشی آهنی و ناودانی

انواع نبشی از نظر ظاهر

نبشی ها انواع مختلفی دارند. یکی از نبشی هایی که در هنگام خرید بسیار زیاد با آن مواجه می شوید، نبشی آهنی است. این نوع از نبشی در سازه های مختلفی استفاده می شود.

نبشی ها در انواع مختلفی در بازار عرضه می شوند. به طور کلی نبشی ها را می توان به دو دسته بال مساوی و بال نامساوی تقسیم بندی کرد. همان طور که از اسم آن ها مشخص است می توان گفت که تفاوت نبشی ها به غیر از روش های تولید، در اندازه بال های آن ها می باشند. در ادامه قصد داریم در مورد هر یک از انواع نبشی ها اطلاعات مفیدی را در اختیار شما قرار دهیم.

نبشی بال مساوی

بال های این نبشی ها هم اندازه بوده و بر یکدیگر عمود شده است. از نظر شکل ظاهری نیز این نوع نبشی شبیه V یا L انگلیسی می باشد. فرض کنید نبشی ۵۰*۵۰*۵ داریم، دو پارامتر ۵۰*۵۰ اندازه دو بال نبشی و پارامتر ۵ ضخامت نبشی را نشان می دهند. اگر نبشی از دو بال مساوی تشکیل شده باشد، برای مثال L100 یعنی اندازه بال های نبشی بال مساوی دارای طول ۱۰۰ میلیمتر هستند و در هنگام خرید نبشی می توانید آن را بر روی نبشی مشاهده کنید.

نبشی اسپیرال

نبشی اسپیرال از نظر ظاهر به صورت بال مساوی است که به دو روش فابریک و پرسی تولید می شود، این نوع نبشی به دلیل انعطاف پذیری بالایی که دارد بسیار کاربردی و دارای عمر بالایی است. نبشی اسپیرال بال مساوی در ابعاد ۲۰*۲۰*۲ تا ۵۰*۵۰*۵ تولید می گردد.

نبشی بال نامساوی

بال این نوع از نبشی ها برابر نیست، بلکه یکی از طول ها از دیگری بزرگتر است، به همین دلیل به این نوع از نبشی، نبشی بال نامساوی می گویند و از نظر شکل ظاهری شبیه L انگلیسی هستند. برای مثال نبشی بال نامساوی ۱۰*۸۰*۱۲۰، نشان می دهد، اندازه بال بزرگ تر ۱۲۰ و اندازه بال کوچک تر ۸۰ است. همچنین استانداردهای این نوع از نبشی ST37 ,ST52 ,ST44 هستند.

مجموعه آهن ملل بهترین قیمت نبشی کارخانه ها و برندهای مختلف را به مشتریان عزیز ارائه می کند.

انواع نبشی از نظر روش تولید

نبشی ها غیر از اینکه ممکن است از نظر ظاهر متفاوت باشند، از لحاظ روش های تولید نیز فرق هایی دارند. در ایران دو نوع خط تولید نبشی وجود دارد که نبشی را به دو روش پرسی و فابریک تولید می کنند. در اینجا به صورت مقایسه نبشی های تولید شده به این دو روش را بررسی می کنیم:

نبشی پرسی و فابریک

برای تولید نبشی پرسی از ورق در حالی که برای تولید نبشی فابریک از شمش استفاده می کنند.

در تولید نبشی پرسی، از دستگاه رول فرمینگ به منظور پرس کردن ورق های فولادی که برش خورده شده اند، استفاده می شود. از آن جایی که این دستگاه از سرعت بالایی برخوردار است، می تواند در طی زمان کوتاهی تعداد زیادی از این نوع از نبشی ها را تولید کند.

این در حالی است که شمش های نبشی فابریک را وارد کوره حرارتی کرده و با عبور آن ها از قفسه های مخصوص، مقطع آن ها کاهش یافته و به نبشی تبدیل می شوند.

علاوه بر موارد فوق، انواع خاصی از نبشی ها در بازار موجود هستند که هر یک، بسته به کاربرد و ویژگی های خاصی که دارند، در صنایع گوناگون مورد استفاده قرار می گیرند.

بیشتر بخوانید: تفاوت بین نبشی پرسی و فابریک

نبشی کرنربید

نبشی کرنربید به عنوان اجزای مهم در ساخت کناف ساختمان کاربرد دارد. همچنین این نوع نبشی در ستون، سقف کاذب، دیوارها و غیره قابل استفاده می باشد. نبشی کرنربید از نظر ساخت و جنس دارای انواع مختلفی هستند، از نظر جنس به گالوانیزه، کاغذی و پلیمر (پلاستیکی) و از نظر سازه به نبشی کرنربید C شکل، U شکل، کرنر تراز، سقفی، UD28 ،CD60 و L25 دسته بندی می شوند.

نبشی آلومینیومی

همانطور که از نام آن پیداست نبشی آلومینیوم از فلز سبک آلومینیوم، به دو روش پرسی و فابریک تولید می شود. ویژگی های نبشی آلومینیوم، حمل آسان به علت وزن سبک، مقاوم در برابر خوردگی و پوسیدگی، قابلیت بازیافت مجدد و غیره هستند و در خطوط انتقال برق، انواع سازه‌ ها، ساخت پل‌ های شهری، صنایع هوایی و دریایی و غیره مورد استفاده قرار می گیرد.

نحوه محاسبه تحمل بار نبشی

برای محاسبه تحمل بار نبشی با جدول مشخصات نبشی که توسط متخصصان در این حوزه تهیه شده است صورت می گیرد. شما عزیزان می توانید جهت اطلاع بیشتر با نحوه محاسبه میزان بار تحمل بار به مطلب “نحوه محاسبه تحمل بار نبشی” رجوع کنید. وزن نبشی به صورت زیر محاسبه می گردد:

محاسبه وزن نبشـی

برای محاسبه وزن نبشی از فرمول زیر استفاده می کنند:

ضخامت نبشی (m) × طول (m) × اندازه بال ها (m) × ۷۸۵۰ × ۲ = وزن نبشی (kg)

کاربرد نبشی

نبشی کاربردهای متفاوتی دارد. از جمله کاربردهای این محصول می توانیم به استفاده از آن برای متصل نمودن پل به ستون، تیرآهن به بیم های باربر، ساختن ستون، ساختن خرپا، ساختن سقف کرمیت برای بال بالایی تیرچه و همچنین برای اتصالات نیم گیردار و گیردار و بسیاری دیگر از موارد اشاره کنیم.

می توان گفت که نبشی یکی از اصلی ترین مقاطعی می باشد که در صنایع مختلف از جمله ساختمان سازی استفاده فراوان می شود.
به طور معمول از نبشی های با سایز ۵۰ تا ۱۵۰ میلی متر جهت متصل نمودن های پل ها به ستون ها، تیرآهن ها به بیم های باربر, ستون ها به صفحات در فونداسیون در ساختمان سازی و در صنعت استفاده می کنند، افزون بر موارد فوق در ساخت ستون و همین طور خرپا استفاده می شود.

در برخی سازه های دیگر مثل سازه های مرتبط به آسانسورها از نبشی های خورد شده استفاده می شود که همان نبشی های لقمه هستند.

در سقف های کرمیت برای بال بالایی تیرچه نبشی, تسمه یا ناودانی به کار برده می شود و در درون بتن پوششی قرار می گیرد، با اینکه استفاده از نبشی رایج تر است.

برای اتصالات ساده در سازه از نبشی استفاده می کنند. انواع اتصالات را می توان این گونه نام برد: اتصال نبشی جان، اتصال با نبشی نشیمنی تقویت شده و تقویت نشده، اتصال نیم گیردار یعنی صلب و غیره.

در سازه های متعارف فولادی، اتصالات تیر به ستون معمولا با فرض صلب کامل یا مفصل ایده آل طراحی می شوند. با این حال می توان گفت که بیشتر اتصالات واقعی تیر به ستون، رفتاری مشابه اتصالات نیمه صلب دارند. یکی از انواع اتصالات متداول در سازه های فولادی، اتصال یا نبشی جان و ورق جان می باشد که در صورت تقویت نبشی یا ورق اتصال، اتصال از نوع ساده به سمت اتصال نیمه صلب سوق پیدا می کند.

کارخانه های تولید نبشی

از مهم ترین تولید کننندگان نبشی می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• کارخانه فولاد مبارکه اصفهان
• کارخانه فولاد ناب تبریز
• کارخانه آریان فولاد
• کارخانه فولاد کوهپایه
• کارخانه صنعتی شکفته

مقایسه نبشی، ناودانی و سپری

مقاطع فولادی نبشی، ناودانی و سپری دارای تفاوت ها و شباهت هایی هستند. هر ۳ از نظر روش ساخت در دو روش پرسی و فابریک تولید می شوند و در ساخت و ساز بسیار کاربردی اند و تفاوت های آن می توان به ظاهر و نحوه استفاده از آن ها اشاره داشت چرا که نبشی به شکل L، سپری ها به شکل T و ناودانی در شکل های U و C در بازار موجود هستند و سپری به شکل تک ولی نبشی به صورت دوبل نیز استفاده می شود.

نبشی کشی ساختمان

نبشی کشی ساختمان به منظور مقاوم سازی دیوارها انجام می گردد، دیوارها از آسیب پذیر ترین اجزای ساختمان ها هستند به همین منظور لازم است با مقاوم سازی به وسیله مقاطع فولادی از جمله نبشی، ناودانی و سپری، آن ها را در برابر طوفان، سیل و زلزله و غیره ایمن سازی کرد. اجرای نبشی کشی ساختمان مراحلی دارد که رعایت همه نکات آن ها بسیار ضروری است.

برای آشنایی بیشتر با مراحل نبشی کشی به مطلب “نبشی کشی ساختمان و نحوه اجرای آن” مراجعه نمایید.

جمع بندی

نبشی از مهم ترین مصالح ساختمانی است، به طور کلی نبشی ها به دو روش فابریک و پرسی تولید می گردد و از نظر ظاهر به بال مساوی و نامساوی تقسیم بندی می شوند. از جمله کاربردهای نبشی می توانیم به ساختن ستون، ساختن خرپا، ساختن سقف کرمیت برای بال بالایی تیرچه و غیره اشاره کرد. نوعی دیگر از نبشی مانند کرنربید و آلومینیومی موجود است که از نظر کاربرد با یکدیگر تفاوت هایی دارند. به طور کلی مقاطع فولادی مانند نبشی، ناودانی و سپری تفاوت ها و شباهت هایی دارند که به طور مختصر در این مطلب به آن اشاره کردیم.

سوالات متداول انواع نبشی ها و کاربردهای آن