دستگاه تراش: انواع و روش های تراشکاری

دستگاه تراش یک ابزار ماشینکاری است که عمدتا برای شکل دادن به فلز یا چوب استفاده می شود. با چرخاندن قطعه به دور ابزار تراش، قسمت های اضافی از بین می رود و قطعه با شکل مورد نظر ساخته می شود. انواع مختلفی از ماشین های تراش وجود دارند که برای مواد و کاربردهای مختلف متفاوتند. همچنین روش های تراشکاری با سه روش دستی، اتوماتیک و نیمه اتوماتیک انجام می شود که روش اتوماتیک باکیفیت ترین نوع آن است. در این مطلب به شرح اختصاصی دستگاه تراش و انواع آن می پردازیم. با مجموعه آهن ملل همراه باشید.

تاریخچه استفاده از دستگاه تراش

ماشین تراش از قدیمی ترین ابزاری است که بشر ساخته است. اولین استفاده از آن به ۱۳۰۰ سال قبل از میلاد در مصر باز می گردد. بعد از آن، در طول انقلاب صنعتی، موتورهای بخار به ماشین تراش متصل شدند تا قطعه با سرعت بالاتری تراشکاری شود. اکنون ما پیشرفته ترین شکل تراش، یعنی تراش CNC را داریم که گفته می شود هنری مادسلی، مهندس بریتانیایی مخترع آن می باشد.

دستگاه تراش چیست؟

دستگاه تراش که به عنوان “مادر ابزارهای ماشینکاری” شناخته می شود، می تواند برای اهداف مختلفی استفاده شود که شامل شکل دهی، سوراخ کاری، سنباده زدن، تراشکاری، برش و تغییر شکل می باشند.

کارایی بسیار بالای این دستگاه، باعث وابستگی کارگران به این ماشین شده است تا جایی که در هر کارگاهی دستگاه تراش به چشم می خورد. اگر به یک ابزار برش و شکل دهی دقیق و در واقع تجهیزات همه کاره نیاز دارید، دستگاه تراش برای پروژه شما مناسب است. تراشکاری با روش ها و دستگاه های مختلفی انجام می شود که در ادامه به شرح آن ها می پردازیم.

توجه: برش کاری فلزات با روش های مختلفی انجام می شود که تراشکاری یکی از آن ها است. در صورت آشنایی با دیگر روش های برشکاری می توانید مقاله زیر را مطالعه کنید.

انواع دستگاه تراش

دستگاه تراش انواع مختلفی دارد که در این قسمت به ذکر برخی از آن‌ ها می‌ پردازیم.

• دستگاه تراش نجاری:این دستگاه برای ترا‌ش یا برش انواع مقاطع چوبی مورد استفاده قرار می‌ گیرد.

• دستگاه ترا‌ش فلز کاری:از این دستگاه برای تراش انواع مقاطع فلزی استفاده می شود.

• دستگاه تراش شیشه:این دستگاه ساخته شده با تیغه های قوی است که برای تراش شیشه استفاده می شود.

عملکرد دستگاه تر‌اش

ابتدا قطعه کار درون دستگاه جای گذاری و ثابت می‌ شود. سپس دستگاه چرخاننده شروع به چرخش می‌ کند. هنگامی که این قطعه به صورت دورانی کار می‌ کند، با وارد کردن فشار به برنده، عملیات براده برداری از قطعه شروع شده و محصول نهایی تولید می‌شود.

در ماشین تراش میزان چرخش قطعه قابل تنظیم است و تعیین این میزان بر حسب دور بر دقیقه است. جنس برنده در دستگاه ماشین ترا‌ش بایستی از جنس قطعه کار، سخت‌ تر باشد تا برنده همراه با قطعه از بین نرود و در نهایت محصول تمیزی تحویل بدهد. این دستگاه برش را به صورت خطی و در موازات قطعه انجام می‌ دهد. بنابراین این دستگاه برای برش قطعاتی که قابلیت چرخش داشته باشند و تیزی یا فرورفتگی نداشته باشند، مورد استفاده قرار می‌ گیرد.

اجزای دستگاه تراش

دستگاه برش تر‌اش شامل اجزای زیر می‌ باشد:

• ریل دستگاه ترا‌ش:قطعه و ابزارها روی ریل قرار می‌ گیرد و جهت برش به صورت خطی منجر به حرکت می‌ شوند. ریل دستگاه آلیاژی و پایه‌ ها از جنس فولاد چدن است.

• الکتروموتور دستگاه:الکتروموتور مسئول میزان دور چرخش قطعه کار است که باید گفت از این لحاظ نقش مهمی در دستگاه ترا‌‍‌ش ایفا می کند. این موتور از سه فاز تشکیل شده است که از طریق تبدیل انرژی الکتریکی به انرژی مکانیکی کار می کند.

• جعبه دنده اصلی:تنظیم سرعت تراشیدن قطعات، توسط جعبه دنده اصلی انجام می‌ شود. قبل از رسیدن الکتروموتور به محل تعبیه قطعه، از جعبه دنده عبور می‌ کند. پایه کار چرخش در دستگاه ترا‌‌ش براساس چرخ دنده های موجود در جعبه دنده خواهد بود.

• محور اصلی:این قسمت قسمتی از اجزای تشکیل دهنده جعبه می‌ باشد که یک سر محور از جعبه دنده خارج می‌ شود. برای نگهداری قطعات از این محور استفاده می‌ شود، به طوری که ابتدا قطعه روی محور اصلی سوار شده سپس دوران می‌ کند. این محور نقش یک واسط بین قطعه و جعبه دنده ایفا می‌ کند.

• دستگاه مرغک:برای عملیات برشکاری و سوراخ کاری بر روی قطعات با طول زیاد از دستگاه مرغک استفاده می‌ شود. مرغک در قسمت راست ماشین تراش قرار گرفته است.

• کلیدهای راه اندازی:بالای محل نصب جعبه دنده، کلیدهای راه اندازی دستگاه تر‌اش قرار گرفته است که هر یک از کلیدهای موجود بر روی آن کاربردی جداگانه دارد.
• اهرم راه انداز: این اهرم همان گونه که از نامش مشخص است، برای راه اندازی عملیات تراش کاری و توقف عملیات مورد استفاده قرار می‌ گیرد. در واقع اهرم راه انداز قابلیت تنظیم در سه وضعیت زیر را دارد.

• اهرم حالت وسط: هنگامی که اهرم در این حالت باشد، یعنی دستگاه در حالت خلاص است.

• اهرم حالت پایین:برای قرار دادن اهرم در این حالت ابتدا بایستی الکتروموتور روشن شود. سپس در یک جهت سه نظام و محور اصلی می‌ چرخند.

• اهرم حالت بالا: در این حالت سه نظام و محور اصلی بر خلاف یکدیگر می‌ چرخند.

انواع روش‌ های تراشکاری

تراشکاری اتوماتیک: بهترین روش تراشکاری، روش اتوماتیک می باشد؛ زیرا سرعت و دقت کار آن بالا است. از این روش برای تراش قطعات سنگی، چوبی، شیشه ای و فلزی استفاده می شود.

تراشکاری نیمه اتوماتیک: تراشکاری به روش نیمه اتوماتیک با کمک اپراتور انجام می شود مانند کار با دستگاه های فرز و دریل. انتخاب این روش از روش دستی آن بسیار بهتر است.

تراشکاری دستی: تراشکاری به روش دستی معمولا برای قطعات سنگی و چوبی استفاده می شود و برای فلزات مناسب نیست.

نکات ایمنی هنگام استفاده از ماشین تراش

• در هنگام کار با دستگاه تراشکاری حتما از عینک ایمنی و محافظ صورت استفاده کنید.

• اگر موهایتان بلند است ببندید و آستین های بلند را بالا بزنید. هنگام استفاده از ماشین تراش هرگز از دستکش، انگشتر یا ساعت استفاده نکنید. اگر هر یک از این موارد در بیت یا دوک گیر بیفتد، ممکن است باعث وقوع حادثه های جبران ناپذیر شود.
• ابزارهای تراش کند و آسیب دیده نه تنها مناسب نیستند، بلکه استفاده از آن ها خطرناک است. قبل از انجام عملیات حتما ابزارها را تعمیر و تیز کنید.

جمع بندی

با مطالعه این مقاله دریافتیم که یکی از روش های برشکاری و تراشکاری مقاطع فلزی استفاده از دستگاه تراش می باشد. دستگاه تراش یکی از دستگاه‌ های صنعتی پرکاربرد است که از آن برای تراشکاری استفاده می‌ شود. عملکرد این دستگاه به طوری است که در اثر چرخش قطعه، عملیات براده برداری انجام می‌ شود. انواع دستگاه های تراشکاری شامل فلزکاری، نجاری و شیشه ای می باشند که هنگام کار با دستگاه های تراشکاری لازم است کلیه نکات ایمنی رعایت گردد. از همراهی شما سپاس گزاریم.

سوالات متداول دستگاه تراش