روش های برش بتن در ساختمان سازی
برش بتن در گذشته تقریبا کار سختی بود و به پیمانکاران حرفه ای واگذار می شد؛ اما به لطف پیشرفت ابزارها، تیغه ها و تکنیک ها، اکنون تقریبا هر کسی می تواند اسلب، دیوارها یا بلوک های بتنی را با دقت برش دهد. شاید برخی افراد تصور کنند بعد از بتن ریزی دیگر امکان تغییرات وجود ندارد ولی گاهی ممکن است، فرآیندهای پروژه تغییر کند و مجبور به اصلاح و تغییر بتن شویم.
تنها مشکلی که با آن روبرو هستیم این است که بتن در طول زمان سخت تر می شود. بنابراین برش بتنی که بیش از ۲۳۰۰ سال پیش مهندسان رومی ساخته اند، عملا امکان پذیر نیست؛ اما بتنی که طی چند هفته اخیر ساخته شده را می توان به راحتی برش داد. در ادامه به بررسی چرایی برش بتن، مقایسه آن با تخریب و انواع دستگاه های برش بتن می پردازیم. با آهن ملل همراه باشید.
برش بتن مسلح
همانطور که در ابتدا اشاره کردیم، در هنگام اجرای عملیات ساختمانی ممکن است حین بتن ریزی اشتباهاتی رخ دهد یا نیاز به بازسازی سازه های قدیمی و تغییر نقشه، بعد از بتن ریزی باشد که در این صورت نیاز به برش بتن است. برش دادن بتن با استفاده از ابزارها و دستگاه های مخصوص صورت می گیرد.
فرآیند بتن ریزی فعالیت اصلی و نقطه عطف در یک پروژه ساختمانی است که بعد از آرماتوربندی و قالب کشی در ساخت و ساز انجام می شود. رعایت اصول بتن ریزی به کیفیت بالای بتن کمک زیادی می کند. برای آشنایی بیشتر با مراحل و نکات مربوط به این فرآیند به مقاله “اصول بتن ریزی و اجرای آن در ساختمان” مراجعه نمایید.
مزایای برش بتن نسبت به تخریب
ایجاد ترک: روش تخریب مکانیکی باعث ایجاد ترک های بسیاری در اطرف قطعه مورد نظر می شود. هرچه ترک بیشتر باشد، سازه تضعیف تر می شود و توان تحمل بار را دچار مشکل می کند.
آلودگی صوتی: یکی از ویژگی هایی که برش دادن بتن نسبت به تخریب دارد این است که آلودگی صوتی عملیات تخریب، بسیار بیشتر از عملیات برش است. برای همین می توان در محیط هایی که سرو صدای بیش از حد، آسیب زا است، از عملیات برش استفاده کرد.
تمیزی و دقت: با توجه به پیشرفت تکنولوژی، ابزارهای بسیاری برای برش وجود دارند. برش بتن نسبت به تخریب، بسیار تمیزتر و دقیق تر می باشد و به علت استفاده از آب حین عملیات برش، گرد و غبار کمتری تولید می شود.
سرعت بالا: همانطور که گفتیم ابزارهای برش پیشرفت چشمگیری داشته است. سرعت انجام برش به مراتب بیشتر از عملیات تخریب می باشد.
روش های برش بتن
همانطور که در بالا گفتیم فرآیند برش، نیازمند ابزارهای پیشرفته و کاربردی است که بتواند مقاطع بتنی مورد نظر را به تمیزی برش دهد. در ادامه به چند نمونه از پرکاربردترین دستگاه ها اشاره می کنیم.
برش بتن با استفاده از روش کرگیری
از روش کرگیری یا مغزه گیری برای برش بتن های سخت استفاده می شود. این دستگاه ها دارای قابلیت برش میلگردهای داخل بتن و امکان سوراخکاری با قطر و عمق مورد نظر هستند و بدون هیچ گونه ترک و آسیبی به بتن، فرآیند برش را انجام می دهند. لازم به ذکر است این عملیات را می توان به صورت عمودی و افقی انجام داد.
برش بتن با استفاده از کاتر (کفبر)
دستگاه های کاتر و کفبر به سه صورت هیدرولیکی، دیزلی و برقی در بازار موجو هستند. هر کدام از این دستگاه ها متناسب با کاربردهای مختلف می باشند. به طور مثال، برای برش آسفالت از نوع بنزینی استفاده می شود و نمی توان از آن برای برش کف های صنعتی استفاده کرد.
به طور کلی استفاده از این روش، مناسب اسلب هایی با عمق کمتر از ۱ متر است؛ مانند پیاده رو ها. از عمده موارد کاربرد این روش ایجاد درزهای انبساط در کف سازی های یکپارچه بتنی است.
برش با استفاده از دیواربر یا وال ساو
استفاده از وال ساو برای برش مقاطعی با عمق 45 تا 60 سانتیمتر مناسب است. در این روش دستگاه ها را به طور عمودی به سطوح بتنی نصب کرده و عملیات شروع می شود. این روش دقت بسیار بالایی داشته و به صورت کاملا تمیز انجام می شود.
جهت جلوگیری از پیشروی بیش از اندازه تیغه، می توان در ابتدا با استفاده از کرگیری، نقطه مورد نظر را سوراخ کاری کرد.
برش بتن با سیم الماسه (برش سیمی بتن)
یکی از روش هایی که امروزه بسیار کاربردی است، استفاده از سیم الماسه می باشد. ابتدا با استفاده از کرگیر سوراخ هایی ایجاد می شود، سپس سیم الماسه را از آن ها عبور داده و برش انجام می شود.
از این روش برای برش مقاطع بزرگ در سطوح افقی، عمودی و شیبدار استفاده می شود. همچنین در کارهایی که نیازمند به سرعت است، بسیار کاربردی است.
برش با شعله یا برش لنسینگ
این روش مناسب بتن های دور ریختنی می باشد چرا که بتن را تحت حرارت بالا حدود ۴۰۰۰ درجه سانتی گراد قرار داده و عملا بتن قابل استفاده مجدد نیست.
تیغه های مورد استفاده در برش بتن
انواع تیغه های مورد استفاده در برش بتن عبارتند از:
تیغه های سنگ تراشی
این تیغه ها به علت ساییدگی به سرعت از بین می روند. تیغه ای که دارای قطر 7 اینچ است، پس از برش معمولا بین ۱.۲ تا 6 اینچ ساییده می شود. این بدان معناست که این تیغه مناسب فرآیندی است که فقط نیاز به انجام چند برش کم عمق می باشد.
همچنین تیغه سنگ تراشی نه تنها بتن، بلکه گچ و آسفالت را برش می دهند. اگر فقط به چند برش کوچک نیاز دارید، این تیغه بهترین انتخاب است.
تیغه های الماس
تیغه های الماس بهترین انتخاب برای برش تمیز و عمیق هستند که می توان از آن ها با دو روش خشک یا مرطوب استفاده کرد. این نوع تیغه ها برای برش سطوح بزرگ و عمیق کاربرد دارند.
تیغه الماس برش مرطوب
- تیغه الماس برش مرطوب، دارای تیغه های صاف یا دندانه ای است.
- آب به پایین نگه داشتن گرد و غبار و همچنین به خنک کردن تیغه کمک می کند.
- برش با روش تر، تمیزتر و سریعتر از روش خشک است.
- اره های مرطوب معمولا از گاز استفاده می کنند.
تیغه الماس خشک
تیغه های برش خشک الماس اغلب دارای دندانه هستند؛ این امر به دفع مواد زائد و خنک نگه داشتن تیغه کمک می کند. این نوع تیغه زمانی بهتر کار می کند که برش های عمیق تدریجی انجام شود تا از گرم شدن بیش از حد آن جلوگیری شود.
نکات مهم برش بتن
برش بتن مانند هرگونه عملیات ساختمانی خطراتی را ممکن است در پی داشته باشد. بنابراین لازم است نکات ایمنی را رعایت کنیم. خروج گازهای سمی، شکستگی تیغه و تولید ذرات سلیسی حین کار، تعدادی از مواردی هستند که سلامتی کارکنان را تهدید می کند. در ادامه به نکات زیر توجه نمایید.
- تیغه دستگاه را به زور وارد قطعه نکنید، اجازه دهید وزن تیغه و اره برش را انجام دهد.
- هنگامی که برش خشک انجام می دهید، برای جلوگیری از گرم شدن بیش از حد، تیغه را بردارید و اجازه دهید هر ۴۵-۳۰ ثانیه یکبار استراحت کند.
- از تیغه برش خشک می توان بدون آب یا با آب استفاده کرد ولی تیغه مرطوب همیشه همراه با آب استفاده می شود.
- در هنگام برش بتن بخصوص برش خشک، حتما از محافظ تنفسی، شنوایی و بینایی استفاده کنید.
نتیجه گیری
همانطور که در این مطلب گفته شد گاهی به علت تغییراتی در نقشه و پروژه یا برای بازسازی، لازم است بتن را برش داد. برش بتن نسبت به تخریب ویژگی های بهتری دارد؛ اما در مواقعی که بتن به نوعی دور ریز است، تخریب آن به صرفه تر است.
امروزه با استفاده از دستگاه های قدرتمند بتن را برش می دهند که در بالا به چند مورد آن اشاره شد. در حقیقت برای اجرای چنین عملیاتی لازم است حتما از دستگاه هایی متناسب با مقاطع مورد نظر استفاده شود تا به بهترین شکل فرآیند برش بتن صورت گیرد.
سوالات متداول روش های برش بتن
روش های برش بتن کدام چیست؟
روش کرگیری، روش کاتر یا کفبر، وال ساو یا دیواربر و غیره هستند.
برش بتن مسلح بهتر است یا تخریب آن؟
بتنی که می خواهیم از آن استفاده کنیم و تحمل بار آن تضعیف نشود، برش بتن بهترین کار می باشد. اما تخریب بتن باعث می شود بتن دوباره قابل استفاده نباشد.
مزایای برش بتن چیست؟
از مزایای برش بتن می توان به نداشتن صدای زیاد، سرعت بالا، دقت و تمیز بودن کار و غیره اشاره کرد.