انواع ورق St از زیرمجموعه‌های ورق سیاه به شمار می‌روند که بر اساس استاندارد DIN17006 نامگذاری می‌شوند. این محصولات فولادی دارای ترکیبات مختلفی هستند و هر کدام، خواص ویژه‌ای دارند که به‌عنوان ماده اولیه برای ساخت بسیاری از تجهیزات و پروفیل‌های فولادی در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. اگر مایل هستید با انواع فولاد و ورق st، دلیل نام گذاری آن ها و همچنین با ویژگی، مزایا و کاربرد ورق های st آشنا شوید، این مقاله از دانشنامه آهن ملل را از دست ندهید.
نسخه صوتی مقاله معرفی انواع ورق St
| آهن ملل | ویژگی های محصول | |
|---|---|---|
| ۱ | نام محصول | ورق st |
| ۲ | استاندارد تولید | DIN 17006 |
| ۳ | انواع ورق st | ورق ST52 – ورق ST37 – ورق ST44 |
| ۴ | انواع فولاد st |
فولاد St50 – فولاد St60 – فولاد St33 |
از انواع ورق فولادی چه می دانید؟
به‌منظور تولید ورق‌های فولادی، معمولا از ۲ روش نورد گرم و سرد استفاده می‌شود که می‌توان این مسئله را به‌عنوان معیاری برای دسته‌بندی این محصولات در نظر گرفت.
ورق نورد گرم: در فرآیند تولید به روش نورد گرم، ابتدا شمش‌های فولادی را تحت حرارتی با دمای بالا قرار می‌دهند تا امکان کاهش ضخامت و افزایش طول با استفاده از غلتک فراهم شود. ورق فولادی تولیدشده به این روش، به این دلیل که تحت دمای بالا قرار می‌گیرد، سطحی خشن و لبه‌های گرد و ناموزونی دارد. معروف ترین ورق نورد گرم، ورق سیاه نام دارد که ورق پایه در ساخت ورق های دیگر نیز می باشد.
ورق نورد سرد: از جمله ورق‌هایی که در دسته نورد سرد قرار می‌گیرند شامل ورق های روغنی، گالوانیزه و قلع‌اندود است که در روند ساخت آن‌ها بعد از گذر شمش از نورد گرم، مجدداً از فرآیند نورد عبور می کنند؛ اما فرآیند مورد نظر در دمای اتاق انجام می‌شود که به آن نورد سرد می گویند. در این حالت، ورق، سطحی صاف و صیلقی پیدا می کند.
علاوه بر دو دسته بندی فوق، ورق های فولادی از جنبه های دیگر مانند جنس ورق نیز دسته بندی می شوند که می توانید توضیحات کامل آن را در مقاله زیر بخوانید.
# حتما بخوانید
با توجه به این که انواع مختلفی از ورق‌های فولادی با آلیاژهای مختلف به روش نورد ساخته می‌شوند، معمولا برای دسته‌بندی این محصولات بر اساس خواص شیمیایی از استانداردهای متنوعی استفاده می کنند. در همین راستا ورق ها طبق استاندارد تولیدشان، نامگذاری مخصوصی خواهند داشت. به طور مثال، نامگذاری فولاد ST44، ST37 و ST52 طبق استاندارد DIN17006 صورت می گیرد و ورق های تولیدی از این فولادها نیز به صورت ورق ST37، ورق ST52 و … نامگذاری می شوند که در ادامه آن ها را بررسی می کنیم.
انواع ورق st که باید بشناسید
انواع ورق های St مورد استفاده در صنایع، معمولا با یک عدد خاص معرفی می‌شوند که نشان‌دهنده میزان استحکام کششی و کیفیت ورق‌های فولادی است. مهم‌ترین نمونه‌ها شامل موارد زیر هستند:
- ورق ST52
- ورق ST37
- ورق ST44
نکته: دیگر فولادهای st که در ادامه نام می بریم، به صورت ورق تولید نمی شوند؛ بلکه از آن ها برای ساخت تجهیزات مختلف فولادی، مانند قطعات سازه ای، میل لنگ و … استفاده می شود.
- فولاد St50
- فولاد St60
- فولاد St33
اما st به چه معناست و چه چیزی را نشان می دهد؟
مفهوم نام گذاری فولاد بر اساس st
همانطور که گفتیم نامگذاری انواع ورق St بر اساس استاندارد DIN 17006 انجام شده است. در این استاندارد، عددی بعد از نام ورق عنوان می‌شود که استحکام کششی ورق را بر حسب کیلوگرم بر میلی‌مترمربع (Kg/mm۲) بیان می‌کند.
در واقع، استاندارد st که می‌تواند در بازه مختلفی بین ۳۳ تا ۶۰ قرار بگیرد نشان‌دهنده فولادهای ساختمانی است. با ضرب کردن اعداد فوق در ۹.۸۱ نیز میزان استحکام نهایی بر حسب نیوتن بر میلی متر مربع به دست می آید.
با توجه به این موضوع، زمانی که بین انواع ورق به نمونه‌ای مانند st37 اشاره می‌شود، یعنی استحکام کششی این محصول تا ۳۷ کیلوگرم بر میلی‌متر مربع است و برای بقیه نمونه‌ها نیز به همین صورت است.
البته باید این مسئله را در نظر بگیرید که درحال حاضر، استفاده از استاندارد DIN 17006 منسوخ شده و در نامگذاری جدید انواع ورق‌های St از استاندارد DIN EN 10027-1 کمک می‌گیرند. جهت شناسایی این محصولات به جدول زیر توجه کنید:
جدول معادل هر دو استاندارد قدیم و جدید
| شماره مواد | نماد ورق‌های فولادی براساس استاندارد DIN EN 10027-1 | نماد ورق‌های فولادی براساس استاندارد DIN 17006 |
| ۱/۰۰۳۵ | S185 | St 33 |
| ۱/۰۰۳۸ | S235JRG1 | RSt 37-2 |
| ۱/۰۰۴۴ | S275JR | St 44-2 |
| ۱/۰۰۵۰ | E295 | St 50-2 |
| ۱/۰۰۶۰ | E335 | St 60-2 |
| ۱/۰۱۱۴ | S235JO | St 37-3 U |
| ۱/۰۱۴۳ | S275JO | St 44-3 U |
| ۱/۰۵۵۳ | S255JO | St 52-3 U |
در کنار نامگذاری انواع مختلف ورق St، جدولی نیز برای بیان خواص فیزیکی این محصولات فولادی ارائه می‌شود که به شرح زیر است:
جدول خواص فیزیکی فولادهای st
| استحکام کششی MPa | حداقل تنش تسلیمی MPa | نماد ورق فولادی براساس استاندارد DIN 17006 |
| ۳۶۰-۵۱۰ | ۲۳۵ | St 37-2 |
| ۴۳۰-۵۸۰ | ۲۷۵ | St 44-2 |
| ۵۹۰-۷۷۰ | ۳۳۵ | St 60-2 |
| ۳۶۰-۵۱۰ | ۲۳۵ | St 37-3 |
| ۴۳۰-۵۸۰ | ۲۷۵ | St 44-3 |
| ۵۱۰-۶۸۰ | ۳۵۵ | St 52-2 |
همچنین به‌کاربردن ترکیبات شیمیایی مختلف نیز باعث ایجاد تمایز بین انواع ورق‌های St می‌شود که تمام عناصر موجود در این محصولات به شرح زیر است:
جدول ترکیبات شیمایی فولادهای st
| نماد ورق فولادی براساس استاندارد DIN 17006 | کربن C | سیلیسیم Si | منگنز Mn | فسفر P | گوگرد S | نیتروژن N | مس Cu |
| St 37-2 | ۰/۱۹ | – | ۱/۵ | ۰/۰۴۵ | ۰/۰۴۵ | ۰/۰۱۴ | ۰/۶ |
| St 44-2 | ۰/۲۴ | – | ۱/۶ | ۰/۰۴۵ | ۰/۰۴۵ | ۰/۰۱۴ | – |
| St 60-2 | – | – | – | ۰/۰۵۵ | ۰/۰۵۵ | ۰/۰۱۴ | ۰/۶ |
| St 37-3 | ۰/۱۹ | – | ۱/۵ | ۰/۰۴ | ۰/۰۴ | ۰/۰۱۴ | ۰/۶ |
| St 44-3 | ۰/۲۱ | – | ۱/۶ | ۰/۰۴ | ۰/۰۴ | ۰/۰۱۴ | ۰/۶ |
| St 52-2 | ۰/۲۳ | ۰/۶ | ۱/۷ | ۰/۰۴ | ۰/۰۴ | ۰/۰۱۴ | ۰/۶ |
معرفی انواع ورق st
حال که با مفهوم ورق st و دلیل نامگذاری آن ها و همچنین خواص فیزیکی و شیمایی این فولادها آشنا شدیم، در ادامه انواع ورق st موجود در بازار را بررسی می کنیم که کاربرد فراوانی دارند.
در ترکیبات انواع ورق St (که جزء مهم‌ترین محصولات فولادی برای ساخت‌وساز به‌شمار می‌روند) مقدار کربن کمی استفاده می شود و در گروه فولادهای نرم قرار می‌گیرند.
برخورداری از خواصی مانند جوشکاری، شکل‌پذیری و برشکاری مناسب باعث می‌شود تا انواع مختلف این محصول به نمونه‌های پرکاربرد در صنایع تبدیل شوند که مهم‌ترین آن ها را در ادامه بررسی می‌کنیم.
ورق st37 چیست؟
ورق st37، یکی از انواع ورق‌های St است که مهم‌ترین ویژگی آن، برخورداری از درصد کربن خیلی پایین است که باعث شده انعطاف‌پذیری زیادی داشته باشد.
دیگر عناصری که در ترکیبات این نوع ورق فولادی وجود دارد، شامل نیتروژن، گوگرد، کروم، مس و فسفر است که هر کدام از آن‌ها ویژگی‌های خاصی را به این محصول فولادی می بخشند.
ضخامت انواع ورق St نیز بین ۱.۵ تا ۱۰۰ میلی‌متر متغیر است و عرض آن‌ها را ۱ – ۱.۵ – ۱.۲۵ و ۲ متری در نظر می‌گیرند.
انواع ورق st37
انواع ورق st37 با توجه به رده بندی کیفیت معرفی می شوند. برای این منظور بعد از نام ورق، یک عدد بین ۱ تا ۳ به صورت زیر درج می‌شود:
- ورق St37-1: این نوع ورق که با عنوان کیفیت معمولی نیز شناخته می‌شود برای مصارفی به کار می‌رود که نیاز به استحکام و جوش‌پذیری بالایی نداشته باشد.
- ورق St37-2: از نظر کیفی می‌توان این نوع از ورق st را در سطح بالاتری در نظر گرفت که استحکام و جوش‌پذیری مناسب تری دارد. از طرفی در برابر ماشین‌کاری و خمش نیز مقاومت خوبی از خود نشان می‌دهد و به همین دلیل، به عنوان مصارف ساختمانی در صنایع دیگر نیز استفاده می‌شود.
- ورق St37-3: برای ساخت این نوع ورق، کم‌ترین میزان کربن در نظر گرفته می‌شود و بر همین اساس، قابلیت خم‌کاری بسیار بالایی دارد. همچنین به دلیل خواص جوشکاری خوب در کاربردهای مخصوصی از آن ها استفاد می شود.
مزایا و ویژگی های ورق st37
ورق St37، یک نوع ورق سیاه محسوب می شود که دارای استحکام کششی ۳۷ کیلوگرم بر میلی‌مترمربع است و از جمله مزایای آن می توان به مواردی همچون وزن پایین، قیمت خوب، جوشکاری مطلوب و شکل‌پذیری مناسب اشاره کرد.
برخی دیگر از مزایایی که می‌توان برای این نوع ورق فولادی در نظر گرفت، شامل خواص مکانیکی مناسب، قدرت کششی بالا و تحمل فشار زیاد است که این محصول را به یکی از ورق‌های پرکاربرد تبدیل می‌کند.
کاربرد ورق st37
مزایا و ویژگی‌های مطلوب این محصول باعث می‌شود تا از انواع ورق‌های St37 برای ساخت ابزار و تجهیزات مختلفی در صنایع استفاده شود که برخی از آن‌ها به شرح زیر است:
- استفاده درصنعت ساخت‌وساز
- تولید مقاطع فولادی مختلف، مانند تیرآهن، میلگرد، نبشی و ناودانی
- ساخت لوازم خانگی
- ساخت ورق پانچ
- تولید دستگاه‌های صنعتی
- ساخت بدنه خودرو
ورق st52 چیست؟
از میان انواع ورق St، نمونه‌هایی که دارای استحکام کششی ۵۲ کیلوگرم بر میلی‌مترمربع هستند نیز به‌عنوان یکی از گریدهای پرکاربرد ورق سیاه به‌شمار می‌روند. این ورق با افزودن آلیاژهای سیلیسیم، منگنز و … به فولاد به‌دست می‌آید.
از مشخصاتی که می‌توان برای ورق st52 در نظر گرفت، مقاومت بالا در برابر پیچش و خمش، قابلیت جوشکاری و شکل پذیری مناسب می باشد.
این محصولات فولادی، ضخامتی بین ۳ تا ۱۰۰ میلی‌متر و عرض های ۲ متر یا ۱.۵ متر دارند. به طور مثال، این ورق در ابعاد ۲×۱۲ و ۲×۶ متری تولید می شود. هر صنعتی متناسب با نیاز خود، ابعاد مشخصی را خریداری می‌کند.
انواع ورق st52
انواع ورق‌های St52، معمولا بر اساس ترکیبات شیمیایی و نوع کاربرد دسته بندی می شوند که عبارتند از:
- ورق St52-3: یکی از معمول‌ترین انواع ورق St که بیشترین کاربرد را دارد با این نام شناخته می‌شود.
- ورق کربن استیل St52: این مدل، قیمت کمتری نسبت به نوع اول دارد و بیشتر در تولید محصولات سازه ای استفاده می شود.
مزایا و ویژگی های ورق ST52
استفاده از عنصر منگنز باعث می‌شود تا خشکی بحرانی این نوع ورق کاهش پیدا کرده و جوش‌پذیری مطلوبی داشته باشد.
در ضمن، وجود فسفر و گوگرد در ترکیب شیمیایی این نوع ورق، خواصی چون ماشین‌کاری، استحکام در برابر دمای بالا و براده‌برداری را برای ورق st52 فراهم می‌کند.
نرمالایزکردن که طی عملیات حرارتی انواع ورق St با کد ۵۲ انجام می‌شود، به ارتقاء خواص مکانیکی این محصول فولادی (مانند سختی و انعطاف‌پذیری) کمک می‌کند.
از دیگر مزایایی که می‌توان برای این مدل ورق فولادی در نظر گرفت، مقاومت مناسب در برابر خمش و پیچش، قابلیت جوشکاری و ماشین‌کاری است. از طرفی، باعث کاهش وزن نهایی سازه نیز می‌شود.
کاربرد ورق st52
با درنظرگرفتن این مسئله که ورق‌های فولادی St52 جوش‌پذیری بالا و مقاومت کششی بیشتری دارند، امکان استفاده از این محصولات در مصارف صنعتی به شرح زیر وجود دارد:
- ساخت لوله‌هایی برای انتقال سیالات با دمای زیاد
- تولید مخازن تحت فشار
- ساخت ریل‌های قطار
- ساخت اسکلت پل‌ها
- ساخت شاسی خودروهای سنگین و بدنه جرثقیل
- تولید تجهیزات بالابر
- تولید انواع کانتینرها
ورق st44 چیست؟
یکی دیگر از انواع ورق St، با نام ورق ST44 معرفی می‌شود. از ترکیبات شیمیایی به‌کار رفته برای ساخت این ورق باید به کربن، منگنز، فسفر، گوگرد و نیتروژن اشاره کرد که هر کدام با درصدهای مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع، ورق st44 را می توان ترکیبی از گریدهایST37 و ST52 دانست.
این محصولات فولادی در ضخامت‌های ۲ تا ۱۵میلی‌متر و عرض ۱۰۰ تا ۱۵۰ سانتی‌متر تولید و به بازار عرضه می‌شوند.
مزایا و ویژگی های ورق st44
ازآنجایی‌که مقدار کربن این نوع ورق کمتر از ۰/۲۱درصد است، می‌توان انتظار داشت خواصی مانند شکل‌پذیری سرد، برشکاری و جوشکاری از ویژگی‌های این محصول به شمار رود.
برخورداری از خواص مکانیکی مطلوب باعث می‌شود تا این محصول، کاربرد زیادی در صنایع ساختمانی داشته باشد؛ اما در حال حاضر نسبت به دیگر ورق های st، کمتر مورد استفاده قرار می گیرد.
کاربرد ورق st44
از ورق st44 برای ساخت قطعات و تجهیزات صنعتی، مصالح ساختمانی، قطعات هواپیما و ریل‌سازی استفاده می شود که هر کدام از این صنایع به ورق‌هایی با ضخامت مختلف نیاز دارد.
نکته: بین ورق های مذکور، دو ورق st37 و st52 بیشترین کاربرد را در صنایع مختلف دارند. به همین منظور در ادامه، مقایسه ای بین این دو ورق خواهیم داشت.
تفاوت ورق سیاه st37 و st52 چیست؟
هر دو ورق st37 و st52 در دسته محصولات نورد گرم قرار می‌گیرند و گریدهای مختلفی از ورق سیاه را تشکیل می‌دهند. اما این دو ورق از نظر ترکیب شیمیایی و کاربرد، تفاوت‌هایی دارند که در ادامه به آن می پردازیم:
St37 مقدار کربن کمتری دارد و همین مورد باعث شده تا استحکام و مقاومت پایین‌تری در مقایسه با St52 داشته باشد.
همچنین مدل St37 بیشترین کاربرد را در زمینه ساختمان‌سازی دارد، در حالی که St52 برای مصارف صنعتی به‌کار می‌رود.
می توانید بررسی تفاوت این دو ورق را با جزئیات و مشخصات کامل در مقاله زیر بخوانید.
# حتما بخوانید
قیمت انواع ورق فولادی
بین انواع ورق st، قیمت ورق ST52 به دلیل خواص مطلوب تر، بیشتر از نمونه های دیگر است. اما به‌طور کلی، قیمت ورق سیاه با توجه به این که عملیات ساخت ساده‌تری دارد در مقایسه با دیگر ورق‌های فولادی در سطح پایین‌تری قرار می‌گیرد و این محصولات، نمونه‌ای اقتصادی برای استفاده در صنایع مختلف هستند.
اگر می خواهید قیمت روز انواع ورق فولادی، از ورق سیاه و ورق ST52 اصفهان تا سایر ورق های آهنی را مشاهده و با هم مقایسه کنید، وارد لینک زیر شوید.
جمع بندی
برای دسته‌بندی انواع ورق St که به‌عنوان زیرمجموعه‌های ورق سیاه در نظر گرفته می‌شوند، از یک استاندارد و کد خاص استفاده می‌کنند که مهم‌ترین آن ها شامل ورق های ST 37، ۵۲ و ۴۴ است. هر کدام از این ورق ها نیز ویژگی‌ها و کاربرد خاصی دارند.
دلیل نامگذاری این نوع از ورق‌های فولادی، به‌کارگیری استاندارد DIN 17006 است که بر اساس میزان استحکام کششی ورق، در گروه‌های مختلفی قرار می‌گیرند.
سوالات متداول
انواع ورق st مورد استفاده در صنایع کدام اند؟
مهم ترین نمونه های ورق st که کاربرد زیادی در صنایع مختلف دارند شامل ورق ST52 – ورق ST37 و ورق ST44 می باشد.
مفهوم st در نام گذاری ورق های فولادی چیست؟
نامگذاری انواع ورق St بر اساس استاندارد DIN 17006 انجام می شود. st نشان‌دهنده فولادهای ساختمانی است و عدد بعد از عبارت st نیز استحکام کششی ورق را بر حسب کیلوگرم بر میلی‌مترمربع را نشان می دهد.
