انواع اتصالات لوله گاز
انواع اتصالات لوله گاز که در گازگشی خانه ها، مراکز صنعتی و تجاری استفاده می شود که برخی از آنها برای بستن و برخی برای انعشاب زنی به کار می روند. در این مقاله آنها را معرفی خواهیم کرد.
نام اتصالات لوله کشی گاز
اتصالات لوله گاز شامل موارد زیر می شود:
- زانو جوشی
- سردنده جوشی
- سه راهی
- بوشن
- تبدیل
- شیرگازی
- کپ جوشی
- بست گازی
زانو جوشی فولادی

زانو جوشی فولادی نوعی استوانه نیم دایره شکل است که برای اتصال لوله ها و تغییر مسیر آنها به کار می رود. متداول ترین انواع لوله زانوجوشی فولادی از نظر شکل تولید عبارتند از:
- زانو ۴۵ درجه
- زانو ۹۰ درجه
- زانو ۱۸۰ درجه
زانو جوشی در زاویه های مختلفی استفاده می شود که استفاده از هر کدام بسته به نیاز جهت قرارگیری لوله بستگی دارد. در صورتی که نیاز به تغییر مسیر باشد، از زانویی ۴۵ درجه استفاده می شود و اگر در مواردی تغییر جهت همراه با تغییر شعاع مورد نیاز باشد، زانویی ۹۰ درجه بهترین گزینه انتخابی خواهد بود و در زمان بازگشت باید از زانو جوشی ۱۸۰ درجه استفاده شود.
همچنین زانوهای جوشی از لحاظ وجود درز به ۲ دسته زانو جوشی درزدار و زانو جوشی مانیسمان دسته بندی می شوند.
پیشنهاد مطالعه: برای کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع لوله های فولادی و کاربرد آن ها در صنایع، مقاله “لوله فولادی چیست و در کدام صنایع قابل استفاده است؟” را مطالعه نمایید.
سردنده جوشی

سردنده جوشی از انواع اتصالات لوله گاز است که انتهای آن رزوه (دنده) دارد و جنس آن معمولا از فولاد، استیل و برنج است. این قطعه استوانه ای شکل برای وصل کردن دو لوله به یکدیگر کاربرد دارد و در انواع مختلفی مانند سردنده شلنگی، ساکت ولد (Socket Weld) و پرسی تولید می شود.
سه راهی گاز

سه راهی گازی نوعی اتصال دهنده لوله های گاز است که برای انشعاب زنی لوله های گاز به کار می رود. همچنین از این قطعه برای وصل کردن ۳ لوله با ۳ قطر متفاوت و کنترل ورودی و خروجی سیستم لوله کشی استفاده می شود.
نکته: سه راهی گاز از لحاظ محل به کارگیری به دو نوع دسته بندی می شود: سه راهی جانبی (Wye Tee) و سه راهی جوشی (Welding Tee). سه راهی گاز جانبی بیشتر به شیر گاز ورودی خانه ها و مراکز تجاری وصل می شود و سه راهی جوشی بیشتر در خطوط انتقال گاز شهری و بین شهری استفاده می شود و معمولا قطر آن بزرگتر است.
بوشن

بوشن برای محکم کردن، تغییر سایز انواع لوله گاز و تعمیر نشتی های لوله ها به کار می رود. جنس بوشن از فولاد، فولاد گالوانیزه، استیل و برنجی است و در سایزهای ۱/۸ تا ۴ اینچ تولید می شود.
تبدیل

تبدل از انواع اتصالات لوله فلزی است که برای تغییر مسیر یا کاهش سایز لوله بزرگ به لوله کوچک تر استفاده می شود و امکان انتقال موثر جریان گاز را در خطوط انتقال گاز فراهم می کند. تبدیل در سایزهای ۱/۸ تا ۴۸ اینچ و در جنس های فولاد، استیل و برنجی قابل تولید است.
شیرگاز

شیر گاز یک استوانه فلزی کوتاه است که برای بستن یا باز کردن جریان گاز در لوله به کار می رود. شیرهای گاز خانگی معمولا در انتهای خطوط گازخانگی و داخل خانه ها نصب می شوند و جنس آنها معمولا برنجی یا فولادی است.
کپ جوشی

کپ یا درپوش جوشی نوعی قطعه دایره ای شکل است که برای بستن جریان لوله های گاز استفاده می شود. این نوع از اتصالات لوله گاز به دو دسته درزدار و مانیمان (بدون درز) تقسیم بندی می شود.
بست گازی

رایج ترین اتصالات لوله گاز؛ بست گازی می باشد که برای محکم نگه داشتن لوله به کار می رود و معمولا دارای یک پیچ است. بست گازی در انواع مختلفی همچون تک پیچ، دو پیچ، پایه دار؛ تی ، زرد، رگلاژی و زرد تولید می شود.
روش های تولید زانویی جوشی فولادی
برای تولید انواع زانو جوشی فولادی از دو روش نورد گرم و سرد استفاده می شود که در ادامه درباره هر بک توضیح می دهیم.
تولید زانو جوشی فولادی به روش نورد سرد
در فرایند تولید لوله زانوجوشی به روش نورد سرد، سنبه برای تولید زانو جوشی به کار می رود. در این روش لوله های برش خورده برای فرم دهی به وسیله سنبه و پرس هیدرولیک وارد قالب های مخصوص می شوند. این روش مشکلات فراوانی دارد که از آن جمله می توان به ایجاد سطح ناهمگن در زانو و کاهش سایز لوله در موقع قالب گیری نسبت به سایز استاندارد اشاره نمود.
از معایب دیگر روش سرد احتمال ترک خوردگی در زانو بعد از مصرف آن می باشد که به دلیل عدم کیفیت مناسب در روش تولید آن ایجاد می شود.

فرآیند تولید زانویی جوشی به روش نورد گرم
در تولید زانو جوشی فولادی به روش نورد گرم، از دستگاهی به نام مندرل استفاده می شود. این روش نسبت به روش نورد سرد پر هزینه تر بوده و دارای سرعت پایین تری در فرآیند تولید است، اما در عوض کیفیت محصول تولیدی نسبت به روش نورد سرد بالاتر است.
در این روش ابتدا لوله ها در اندازه های مناسب برش می خورند و بعد از آن وارد قالب می شوند. برای عبور لوله ها از داخل قالب از دستگاه مندرل (دستگاه سنبه کاری) استفاده می شود. قالب های عصایی شکل درون کوره قرا گرفته اند و لوله های وارد شده را فرم مناسب می دهند.
مشاهده قیمت امروز لوله
جمع بندی
انواع اتصالات لوله گاز شامل سه راهی، درپوش یا کپ، سردنده، شیر گازی و غیره می شود. وظیفه اصلی اتصالات لوله گاز فلزی قطع و وصل کردن جریان گاز، تغییر سایز لوله و انشعاب زنی در خطوط لوله است.
سوالات متداول انواع اتصالات لوله گاز
متداول ترین انواع لوله زانوجوشی فولادی از نظر شکل تولید عبارتند از: زانو جوشی ۴۵ درجه، زانو جوشی ۹۰ درجه، و ۱۸۰ درجه.