لوله کشی گاز از مهم ترین عملیات در بخش های اجرایی تاسیسات است. هرگونه اشتباه و خطا می تواند باعث رخ دادن فاجعه ای شود. در صورت رعایت استانداردها و اصول در مورد انتخاب تجهیزات با کیفیت، اجرای اصولی و دقیق و کنترل مهندسان ناظر، می توان به آسانی از خطرات احتمالی جلوگیری کرد. تا آخر مقاله با آهن ملل همراه باشید تا با نکات اجرایی و استانداردهای لوله کشی گاز توکار بیشتر آشنا شوید.
لوله کشی گاز توکار چیست؟
لوله کشی گاز توکار برای انتقال گاز از شهری به شهر دیگر است. این لوله ها همانطور که از نامش مشخص است به راحتی در دسترس نیستند و در داخل زمین، دیوار و غیره کار گذاشته می شوند. به همین دلیل اجرای صحیح، کیفیت لوله ها و کنترل آن ها حساسیت بالایی را به همراه دارد و جوشکاری آن ها بایستی به درستی انجام شود.
لوله گازی توکار از مقاومت و استحکام بالایی در برابر ضربات ناگهانی، فرسایش، رطوبت برخوردار است که در پروژه های بزرگ مورد استفاده قرار می گیرد. لوله کشی گازها به دو صورت روکار و توکار انجام می شود.
پیشنهاد مطالعه: برای کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع لوله های فولادی و کاربرد آن ها در صنایع مختلف، مقاله “لوله فولادی چیست و در کدام صنایع قابل استفاده است؟” را مطالعه نمایید.
بهترین لوله برای گاز کشی توکار
بهترین جنس لوله برای گاز کشی، لوله های فولادی سیاه است که طبق استانداردهای مقررات ملی ساختمان تولید می شوند. از ویژگی های ظاهری لوله های گازی سفت و سخت بودن آن است که معمولاً به قطر ۱ اینچ یا کمتر موجود هستند.
لوله سیاه تقریباً شبیه لوله آهن گالوانیزه است، با این تفاوت که تیره تر می باشد و مخصوص انتقال گاز طراحی شده است. استفاده رایج از این محصول برای لوله های تامین گاز طبیعی یا پروپان، جهت تغذیه گاز مورد نیاز کوره، دیگ بخار یا آبگرمکن استفاده می شود و برای برش و نصب آن ها می توان از اره برقی استفاده کرد.
مناسب ترین لوله های گاز توکار، لوله های بدون درز مانیسمان و لوله های api هستند، اما در فضاهای روباز، استفاده از لوله های درزدار معمولی مانعی ندارند. لوله فولادی بدون درز ۴۰ کروم دارای وزن سبک است، در برابر نیروهای خمشی و پیچشی مقاومت یکسان دارد و بسیار مقرون به صرفه است. از این جنس لوله ها به عنوان لوله انتقال مایعات مانند روغن و گاز استفاده می شود.
نکته: اگرچه فولاد ضد زنگ دیواره نازک برای جایگزینی لوله گالوانیزه سنتی بهتر است، اما ساختار استاندارد و اجرای صحیح آن اهمیت بیشتری دارد.
استانداردهای لوله کشی گاز توکار
همانطور که در بالا گفته شد، به علت ماهیت انتقال گاز و خطراتی که در پی دارد، لازم است استانداردها و نکات اجرایی، با دقت،کنترل و رعایت شوند. برخی از این نکات شامل موارد زیر می باشد:
- یکی از مهم ترین نکاتی که باید در اجرای لوله های گازی رعایت شود، این است که لوله های گازی توکار بایستی از سایر اتصالات نصب شده در محل، مانند کابل های برق و دیگر لوله ها، حداقل ۱۰ سانتی متر فاصله داشته باشند. اگر رعایت فاصله محل نصب لوله ها امکان پذیر نبود، می تواند با عایق حرارتی از اتصالات دیگر جدا شوند.
- لوله های پیچ خورده باید با نوار مخصوص اتصالات و سرجوش ها نوار پیچی شوند.
- در صورت امکان بهتر است در آب و هوای مناسب عملیات انجام شود.
- مناسب ترین روش برای اجرای این لوله ها، روش جوشکاری با برق است.
در نقاط مرطوب و عبوری جریان آب، لازم است موارد زیر رعایت شود.
- نوار پیچی دو لایه لوله ها
- پاک سازی کانال از مواد اضافی
- قیرگونی کانال
- شیب دار کردن کف کانال
عایق بندی لوله گاز توکار
عایق بندی کردن لوله های گاز توکار بسیار مهم است زیرا این لوله ها با ملاتی پوشانده شده اند و باید برای جلوگیری از خوردگی و آسیب، عایق کاری شوند. قبل انجام عملیات عایق کشی گاز توکار، بایستی فرآیند چربی زدایی و زنگ زدایی انجام شود که توسط حلالی مانند بنزین انجام می شود. سپس با استفاده از پرایمر، عملیات عایق کاری آغاز شده و در نهایت با نواری روی آن پوشانده می شود. لازم به ذکر است که حتما قبل از نوار پیچی، از خشک بودن پرایمر اطمینان حاصل شود.
فرآیند نوار پیچی به صورت دو لایه پوشش با اوورلپ ۵۰ درصد صورت می گیرد. پرایمر و نوار باید از نظر شیمیایی باهم سازگاری داشته باشند. همچنین نوار فاقد هرگونه چین خوردگی و کثیفی باشد. نوار ۵ سانتی متری لوله ۲.۵ کیلوگرمی و نوار ۱۰ سانتی متری، لوله ۵ کیلوگرمی را تحمل می کند. در لوله هایی که در محل، جوشکاری می شوند، باید در پیچ ها و محل زانو ها از نوار سرجوش استفاده گردد.
مجموعه آهن ملل مناسب ترین قیمت لوله گازی توکار سپاهان کارخانه ها و برندهای مختلف را به مشتریان ارائه می کند.
نکات مهم در لوله کشی گاز توکار
لوله کشی گاز از اهمیت بالایی برخوردار است که رعایت آن ها الزامی است. این موارد شامل موارد زیر است:
- این محصولات بایستی دارای کیفیت بالا باشند که در صورت ایجاد پخ و جوشکاری، کیفیت خود را از دست ندهند. به همین منظور برای تست کیفیت آن ها می توان از مهندس ناظر گاز کمک گرفت تا قبل از اجرا، اصالت و استاندارد محصولات مورد نظر تایید شوند.
- بعد از این مرحله، با نظارت مجری به انجام عملیات پرداخته می شود. در طول کار هرگونه تغییر و تحول و تغییر مسیر احتمالی در لوله کشی گاز توکار باید با مشورت ناظر صورت گیرد.
- نکته دیگر که باید به آن توجه داشت، سایز لوله های مورد استفاده در ساختمان است. با تعیین دورترین نقطه مصرف یک ساختمان یعنی طبقه آخری که گاز مورد استفاده قرار می گیرد، سایز لوله ها در مسیر لوله کشی گاز توکار با استفاده از نقشه های سایز بندی، مشخص خواهند شد.
- لوله گاز و دودکش در یک داکت، باید توسط تیغه ای از یکدیگر جدا شوند.
- ضمن عایق کاری و کنترل های لازم توسط مهندس ناظر، زیر لوله یک لایه ماسه یا خاک نرم ۵ سانتی متری و روی لوله با ملات نرم برای جلوگیری از آسیب به نوار عایقی قرار داده می شود.
- عبور لوله ها از کانال های هواکش، دودکش، تهویه، چاه آب یا فاضلاب و غیره مجاز نیست.
خوردگی سطحی لوله های بدون درز توکار
امروزه از انواع لوله فولادی برای بسیاری از مصارف استفاده می شود و دو عامل اصلی برای خوردگی و زنگ زدگی لوله های گازی توکار وجود دارند. که شامل موراد زیر است:
- خوردگی شیمیایی
- خوردگی الکتروشیمیایی
خوردگی شیمیایی
شامل آلودگی سطحی مانند روغن، گرد و غبار، اسید، قلیا، نمک و غیره هستند که با آلیاژهایی در فولاد واکنش شیمیایی نشان می دهند و در نتیجه خوردگی شیمیایی و زنگ زدگی را در پی دارند. همچنین خراش های سطحی به لایه غیرفعال آسیب می رسانند که باعث کاهش توانایی محافظتی فولاد ضد زنگ می شود و به راحتی با محیط های شیمیایی واکنش نشان می دهد و در نتیجه باعث خوردگی و زنگ زدگی شیمیایی می شود.
خوردگی الکتروشیمیایی
شامل آلودگی فولاد کربنی که ناشی از تماس با قطعات فولادی کربنی، سلول های گالوانیک را تشکیل می دهند و باعث خوردگی الکتروشیمیایی می شوند.
هزینه لوله کشی گاز توکار
قیمت لوله کشی گاز توکار به عوامل از جمله متراژ فضای کار، جنس متریال، کیفیت، تعداد انشعابات، تجهیزات نصب دستمزد اجرا و غیره بستگی دارد، اما لوله کشی توکار از هزینه بالاتری برخوردار است.
سخن آخر
در این مطلب با لوله کشی گاز توکار آشنا شدید. برای لوله های گازی توکار معمولا از فولادهای بدون درز مانیسمان و لوله های api استفاده می شود. کیفیت، اصالت این لوله ها از اهمیت بالایی برخوردار است چراکه هرگونه نقص و عیبی در این لوله ها، ممکن است خسارات جبران ناپذیری را به همراه آورد.
لوله های توکار باید به وسیله نوارهای مخصوص عایق بندی شوند زیرا سطح آن ها معمولا با ملات پوشیده شده است. این کار، لوله ها را از خوردگی و زنگ زدگی در امان می دارد. هزینه های اجرای لوله کشی توکار بستگی به متراژ، جنس قطعات، تعداد انشعابات و غیره دارد، اما تقریبا هزینه آن از لوله کشی روکار بالاتر است.
سوالات متداول لوله کشی گاز توکار و استانداردهای آن
لوله های مناسب برای لوله کشی گاز توکار چیست؟
برای لوله کشی گاز توکار، استفاده از لوله های بدون درز مانیسمان و لوله های api است.
عایق بندی گاز توکار به چه صورت است؟
عایق بندی لوله های توکار گاز، لوله ها پس از چربی زدایی، با پرایمر پوشیده می شوند و بعد از خشک شدن آن ها، با استفاده از نوارهای مخصوص عایق بندی می شوند.
