سنگین ترین تیرآهن را می توان بر اساس ۲ فاکتور اصلی وزن و سایز تیرآهن تشخیص داد. تیرآهن های سنگین، وزن بالاتری نسبت به تیرآهن های معمولی دارند و برای ساخت سازه های بزرگ و سنگین مانند سد، پُل و برج کاربرد دارند. اینکه «کدام تیرآهن سنگین تر است؟» سوالی است که برای اکثر کارفرمایان، مدیران پروژه و پیمانکاران مهم است. در این مقاله این مسئله را توضیح می دهیم.
سنگین ترین تیرآهن چیست؟
منظور از سنگین ترین تیرآهن، تیرآهن هاش سنگین یا IPB است. سایز این تیرآهن هاش سنگین از ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ میلی متر است. البته تیرآهن های هاش ۲ نوع فوق سنگین و سبک هم دارد که می توانید از لینک زیر درباره آنها اطلاعات کافی به‌دست آورید.
# حتما بخوانید
نحوه تشخیص تیرآهن سنگین
به ۳ روش می توان سنگین‌ترین تیرآهن را از تیرآهن های دیگر تشخیص داد که در بخش بعدی خواهیم گفت.
اولین روش تشخیص تیرآهن سنگین، ضخامت بالهای آن است. ضخامت بال تیرآهن هاش سنگین بین ۸ تا ۳۱ میلی متر است. همچنین، ضخامت جان این تیرآهن ها از ۵ تا ۱۶.۵ میلی متر است.
دومین روش تشخیص تیرآهن سنگین، وزن آن است. در تولید تیرآهن سنگین به دلیل نیاز به زمان بیشتر، و استفاده از تجهیزات دقیق‌تر و فولاد بیشتر، در نتیجه محصول نهایی وزن بالاتری دارد. وزن هر شاخه ۱۲ متری تیرآهن بین ۲۰۰/۴ تا ۳۲۶۴ کیلوگرم است.
سومین روش تشخیص سنگین ترین تیرآهن، پلاک یا برچسب است. بندیل های تیرآهن دارای پلاک یا برچسب هستند که به آنها الصاق شده است که یک نمونه از آن را در تصویر زیر می بینید. در پلاک تیرآهن، مشخصات تیرآهن سنگین نشان داده شده است.
وزن تیرآهن سنگین چقدر است؟
وزن تیرآهن سنگین بسته به ابعاد و ضخامت بال و جان آن متفاوت است. برای مثال، وزن تیرآهن سنگین اصفهان تیرآهن هاش نمره ۳۰ (یعنی ارتفاع ۳۰۰ میلی‌متر، عرض بال ۳۰۰ میلی‌متر، ضخامت جان ۱۱ میلی‌متر، ضخامت بال ۱۹ میلی‌متر) وزنی معادل ۱۱۷ کیلوگرم به‌ازای هر متر است. هرچه ابعاد مقطع تیرآهن بزرگ‌تر باشد، وزن آن نیز به‌مراتب بیشتر می‌شود. تفاوت تیرآهن معمولی (I) و تیرآهن هاش (H) در شکل ظاهری ضخامت سایز و میزان تحمل بار قابل فهم است.
برای محاسبه دقیق وزن تیرآهن هاش سنگین، معمولاً از جدول‌های مهندسی مانند جدول اشتال استفاده می‌شود که وزن انواع مقاطع فولادی را بر اساس مشخصات فنی آنها (ارتفاع، عرض، ضخامت جان و بال) مشخص کرده است. وزن بالای تیرآهن‌هاش سنگین به معنای ظرفیت باربری بیشتر آن‌هاست، اما درعین‌حال نیاز به محاسبات دقیق مهندسی برای انتخاب مناسب‌ترین مقطع را نیز ضروری می‌سازد. می توانید با استفاده از جدول وزن تیرآهن، وزن دقیق تیرآهن را مشاهده کنید.
کدام کارخانه‌ها تیرآهن سنگین تولید می‌کنند؟
در ایران ۲ کارخانه ذوب آهن اصفهان و فایکو (شرکت فولاد البرز ایرانیان)، تیرآهن هاش سنگین را تولید می کنند. در ادامه درباره آنها توضیح کوتاهی ارائه می دهیم.
۱- کارخانه ذوب آهن اصفهان
کارخانه ذوب‌آهن اصفهان با سابقه‌ای طولانی در صنعت فولاد کشور، به‌عنوان اولین و بزرگ‌ترین تولیدکننده تیرآهن سنگین شناخته می‌شود. محصولات تولیدی این مجموعه بر اساس استانداردهای بین‌المللی و با رعایت دقیق اصول جدول اشتال طراحی و تولید می‌شوند.
۲- کارخانه فولاد البرز ایرانیان (فایکو)
کارخانه فولاد البرز ایرانیان (فایکو) نیز از جمله تولیدکنندگان فعال تیرآهن سنگین در ایران است. این مجموعه با تمرکز بر به‌روزرسانی خطوط تولید و ارتقای کیفیت محصولات، توانسته است تیرآهن‌هایی مطابق با استانداردهای ملی و بین‌المللی به بازار عرضه کند و سهم خود را در تأمین نیازهای عمرانی کشور افزایش دهد.
سخن پایانی
سنگین‌ترین تیرآهن، مربوط به تیرآهن‌های هاش از نوع IPB است. در این تیرآهن به دلیل استفاده از حجم بالاتری از فولاد، دارای وزن بیشتری نسبت به سایر انواع تیرآهن بوده و به همین علت، از مقاومت و استحکام بالاتری برخوردار است. ابه همین دلیل، تیرآهن هاش سنگین برای سازه‌های بزرگ مانند سد، پِل و برج استفاده می شود.
