حتما در منابع مشابه درباره تیرآهن مناسب ستون جستجو کرده اید. برخی می گویند که تیرآهن مناسب برای ستون، از نوع IPE (معمولی) است. بله این انتخاب تا حدودی درست است. ولی بهترین تیرآهن برای ستون از نوع بال پهن یا اصطلاحا هاش است. حالا چرا برخی می گویند تیرآهن IPE و برخی اعتقاد دارند که تیرآهن هاش برای ستون بهتر است؟ در این مقاله به این سوال پاسخ می دهیم که بهترین تیرآهن برای ستون چیست.
نسخه صوتی ۲ نوع تیرآهن مناسب ستون
انواع تیرآهن مناسب ستون
برای ستون از تیرآهن هاش یا تیرآهن معمولی (IPE) استفاده می شود. ولی اینکه هر کدام چه کاربردی دارد یا اینکه اصلا مورد تأیید دفتر مقررات ملّی ساختمان است یا خیر، قابل بحث است که توضیح خواهیم داد.
۱- تیرآهن هاش
به طور کلی تیرآهن ها از دو قسمت کلی تشکیل شده اند یکی جان و دیگری بال. به اضلاع کناری تیرآهن بال و بدنه اصلی تیرآهن جان می گویند. تیرهای هاش بالهای پهن‌تری دارند و به همین دلیل وزن بیشتری را می توانند تحمل کنند. پس اصولش این است که ستون را با تیرهای قوی تری بسازند. انواع تیرآهن هاش (IPB) از لحاظ وزنی شامل سبک، سنگین و وفق سنگین می شود. حالا آیا از تیرآهن IPE برای ستون باز هم استفاده می شود؟ بله. در ادامه توضیح می دهیم.
۲- تیرآهن IPE
در معرفی تیرآهن ipe گفته ایم که تیرآهن معمولی یا ipe نوعی تیرآهن است که دو بال موازی دارد. در اصطلاحات علمی به تیرآهن IPE، تیرآهن گرم نورد دیده بال نیم پهن موازی نیز می گویند. عمده کاربرد این تیر برای ساخت سقف و نعل درگاه ساختمان، خرپا و انواع ماشین آلات صنعتی کاربرد دارد. این تیر بر اساس استاندارد EN 10365 اروپا و ۱۷۹۱ ملی ایران تولید می شود.
سایز تیرآهن ستون
استفاده از تیرآهن به نقشه و نوع سازه آن بستگی دارد. با این وجود، بهترین تیرآهن برای ستون معمولا در سایزهای ۱۴، ۱۶ و ۱۸ رایج است. هر چه سایز تیرآهن بیشتر شود لنگر خمشی آن هم بالا می رود و می تواند بار بیشتری را تحمل کند. در بخش های بعدی، انواع سایز تیرآهن ستون را همراه با کاربردهای آن توضیح می دهیم.
تیرآهن سایز ۱۴
تیرآهن ۱۴ مناسب ستون در نوع IPE و هاش تولید می شود. بر اساس نوع تیرآهن، وزن آن متفاوت است. به عنوان مثال، وزن تیرآهن ipe (شاخه ای) سایز ۱۴ طبق استاندارد ملی ۱۷۹۱ برابر با ۱۵۴.۸ کیلوگرم است. یا وزن یک شاخه تیرآهن هاش سنگین ۱۴ برابر با ۴۰۴.۴ کیلوگرم می شود.
توجه: تیرآهن ها موقع وزن کشی نهایی روی باسکول ممکن است تُلرانس یا اختلاف وزن داشته باشند و برای همین چند کیلو بالا یا پایین تُلرانش طبیعی است. برای اطلاعات بیشتر از وزن تیرآهن ها می توانید جدول وزن تیرآهن را نگاه کنید.
تیرآهن سایز ۱۶
سایز ۱۶ یکی از سایزهای رایج تیرآهن مناسب ستون است. این سایز تیرآهن کاربردهای سنگین دارد. علاوه بر ستون، برای ساخت سقف و اسکله ها و بدنه های کشتی نیز کاربرد دارد. همچنین از این تیر برای پروژه های عمرانی مانند ساخت پُل نیز استفاده می شود.
مشاهده قیمت و خرید محصولات
آهن ملل؛ توزیع کننده انواع تیرآهن به صورت آنلاین و حضوری
قیمت روز تیرآهن هاش سنگینتیرآهن ۱۸
تیرآهن ۱۸ به ویژه اگر از نوع هاش باشد، به عنوان پشتیبان برای ساختمان های تجاری، پُل ها و ماشین آلات سنگین و مصارف صنعتی مانند ساخت دکل استفاده می شود. لطفا توجه داشته باشید که انتخاب سایز تیرآهن ستون به محاسبات مهندسی، وزن، بار و مقاومت خمشی و کمانش تیرآهن بستگی دارد.
قیمت تیرآهن ستون
توجه داشته باشید که علاوه بر وزن، نوع تیر آهن بر قیمت آن تأثیر دارد. به عنوان مثال قیمت تیرآهن ستون از نوع هاش سنگین در برخی سایزها گران تر است. برای همین پیشنهاد می کنیم قبل از خرید تیرآهن حتما قیمت ها را چک کنید.
مشاهده قیمت و خرید محصولات
آهن ملل؛ توزیع کننده انواع تیرآهن به صورت آنلاین و حضوری
قیمت روز تیرآهن هاش سبکانواع اتصال تیرآهن دوبل در ستون
همانطور که گفتیم، برای ستون می توان از ۲ تیرآهن IPE چسبیده به هم یا دوبل استفاده نمود. استفاده از تیرآهن دوبل بیشتر به دلیل قوی کردن محورها و دو برابر کردن مساحت ها است. با این کار، مقاومت تیر بالا می رود و برای استفاده به عنوان ستون مناسب می شود.
دوبل کردن تیرآهن مناسب ستون به ۳ روش انجام می گیرد: ۱. به روش سرتاسری ۲. به روش پا باز (ایجاد فاصله بین ۲ تیر با استفاده از تسمه یا ورق) یا ۳.بست دار (استفاده از بست های مورب). در مبحث دهم مقررات ملی ساختمان به این موضوع اشاره شده است که جوش های بال تیرآهن باید به صورت پیوسته و سراسری باشد. در شکل زیر این سه روش را مشاهده می کنید.
با این وجود، استفاده از ستون دوبل فلزی در حال منسوخ شدن است و آیین نامه هم استفاده از این نوع تیرها را پیشنهاد نمی کند. در برخی شهرهای کوچک ایران از این نوع تیرآهن ها هنوز استفاده می شود و ایراد فنی دارد.
اهمیت استحکام اتصال تیرآهن به ستون
تیرآهن را یا با جوشکاری و یا با پیچکاری به ستون متصل می کنند. از این رو، مهم است که محل اتصال تیرآهن به ستون به اندازه کافی محکم باشد. اگر محل اتصال تیر به ستون از نوع گیر دار (خمشی) باشد، به دلیل وجود نیروهای تنشی و کششی بال تیر آهن خم شده و اصطلاحا دچار اعوجاج می شود. برای همین داخل ستون، ورق پیوستگی نصب می شود. توجه داشته باشید در این موارد از اتصال استخوانی همراه با ورق پیوستگی استفاده می شود که در ادامه آنها را به طور کوتاه معرفی می کنیم.
RBS یا اتصال استخوانی
اتصال استخوانی به (RBS) نوعی اتصال تیر به ستون می گویند که انتهای تیرآهن به صورت نیم دایره برش داده می شود مانند آنچه که در تصویر زیر مشاهده می کنید. این اتصال ها تحت آیین نامه AISC-358 آمریکا است و برای بهبود عملکرد اتصالات فلزی در برابر لرزه ها کاربر دارد.
ورق پیوستگی
ورق پیوستکی نوعی ورق فولادی است که درون ستون در محل اتصال تیر به ستون قرار می گیرد. با این کار، تنش های وارد به ستون یکنواخت می شود و بال ستون خم نمی شود. در تصویر زیر، می بینید که در محل اتصال تیر به ستون، داخل ستون با ورق پیوسته پر شده است.
کلام آخر
بهترین تیرآهن برای ستون با توجه به تحمل بار، تیرآهن هاش است. سایز تیرآهن مناسب ستون ۱۴، ۱۶ و ۱۸ است. البته این سازها رایج است. ممکن است از سایزهای بالاتر برای سازه های سنگین مانند پُل یا سوله های بزرگ استفاده شود. اینکه از چه نوع تیرآهنی استفاده می شود به بحث فنی آن بستگی دارد. به عنوان مثال قبلا در شهرهای ایران از تیرآهن دوبل IPE به عنوان ستون استفاده می شد، که در حال حاضر منسوخ شده است.
