نمای ساختمان ها، مانند دیگر اجزای سازه دارای سبک های مختلف معماری است. نما می تواند با ابهت، مجلل یا بسیار ساده باشد. در طول تاریخ، سبک های معماری تغییر و تحول بسیار زیادی داشته اند و همچنان در حال تغییر هستند.
امروزه از اجزای پیشرفته تری در نمای ساختمان استفاده می کنند، یکی از مصالحی که از گذشته تاکنون در ساخت و ساز به کار می رود، بتن اکسپوز است، جهت اطلاعات بیشتر در رابطه با مشخصات و روش نصب پانل های بتن اکسپوز تا آخر مطلب با آهن ملل همراه باشید.
تاریخچه استفاده از بتن اکسپوز
بتن اکسپوز اولین بار در سال ۱۸۹۲ توسط هنبیک فرانسوی استفاده گردید. پس از آن روز به روز استفاده از بتن اکسپوز گسترش یافت؛ به طوری که در دهه ۱۹۵۰، کشور بلژیک بیشترین ساخت و ساز را با استفاده از این بتن انجام داد. به این ترتیب از ۱۹۷۰ تا ۱۹۹۰ با پیشرفت فناوری ساخت بتن و اجرای آن، پانل های اکسپوز به درجه بالایی از مقاومت و کیفیت رسیدند.
بتن اکسپوز چیست؟
بتن اکسپوز نوعی از بتن است که به دلیل مواد به کار رفته در آن، سطح صاف و عاری از هر گونه زایدات اضافی دارد. ساختار استاندارد و با کیفیت بتن اکسپوز بسیار مهم است زیرا این نوع بتن بیشتر در نمای ساختمان ها به کار می رود و هیچ گونه پوششی بر روی آن کار نمی شود.
مشخصات بتن اکسپوز
- بتن اکسپوز بین ۷۰ تا ۹۰ سال عمر مفید دارد.
- پانل های اکسپوز در ضخامت های ۱ تا ۱۰ سانتی متر در بازار موجود می باشند.
- بتن اکسپوز دارای وزن مخصوص (kg/m³) ۱۵۰۰ و مقاومت فشاری (Mpa) ۳۸۰ هستند.
- جذب آب آن حدود ۶ درصد است.
انواع بافت بتن اکسپوز
جالب است بدانید حتی بافت بتن اکسپوز نیز قابل تغییر است و بسته به نیاز و کاربرد می توان تغییراتی در ساخت آن به وجود آورد. انواع این بافت ها شامل بافت شنی و زبر، بافت چوبی، بافت پارچه ای و غیره است.
نحوه محاسبه وزن پنل های بتنی
وزن پانل ها با توجه به ابعاد و ضخامت آن ها محاسبه می شود:
طول پانل * عرض پنل * ضخامت پانل (سانتیمتر) * وزن مخصوص بتن = وزن پانل بتنی (kg)
ابعاد پانل های بتن اکسپوز
پانل های بتنی اکسپوز را می توان در ابعاد مختلف سفارش داد. به طور کلی آن ها در شکل های L ،U، قطعات چند وجهی، قطعات مستطیلی و قطعات مربعی موجود هستند.
| ابعاد پانل مستطیلی | |
| عرض (cm) | طول (cm) |
| ۵۰ | ۱۰۰ |
| ۶۰ | ۱۲۰ |
| ۷۰ | ۱۴۰ |
| ۸۰ | ۱۶۰ |
| ۱۰۰ | ۲۰۰ |
| ۲۰۰ | ۴۰۰ |
| ابعاد پانل مربعی | |
| ۵۰ | ۵۰ |
| ۶۰ | ۶۰ |
| ۸۰ | ۸۰ |
| ۱۰۰ | ۱۰۰ |
مزایا و معایب بتن اکسپوز
از مزایای بتن اکسپوز می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- با توجه به ساختار آن در کلیه شرایط آب و هوایی و تمامی فصول سال قابل اجرا است.
- این نوع بتن با چندین روش از جمله: روش خشک و روش دوغابی قابل اجرا می باشد.
- سرعت اجرا و طول عمر آن بسیار بالا است.
- محدودیتی در رنگ بندی ندارد.
- در ساخت ابعاد مختلف، محدودیتی وجود ندارد.
- در برابر ضربه، خوردگی و ساییدگی مقاومت بالایی دارد.
- مقرون به صرفه است.
همانطور که در بالا ذکر شد، مزیت های استفاده از بتن اکسپوز بسیار زیاد است، تنها عیب آن داشتن ظاهر ساده و بی روح است که مطابق سلیقه همه نیست و بسیاری از افراد استفاده از آن را در نمای داخلی و خارجی ساختمان نمی پسندند.
عدم نیاز بتن اکسپوز به پوشش، باعث کاهش استفاده از مصالح در طول ساخت و ساز شده و به حفظ محیط زیست کمک شایانی می کند.
بتن اکسپوز رنگی
بتن اکسپوز در ۳ نوع کم رنگ، متوسط و پر رنگ در بازار موجود است؛ اما می توان به وسیله اضافه کردن موادی مانند رنگ دانه های اکسید معدنی، لکه های شیمیایی، بتونه های رنگی و رنگ های ساختاری، آن را در رنگ های دیگری نیز تولید نمود. پانل های اکسپوز رنگی در محوطه سازی باغ ها و پارک ها بیشترین کاربرد را دارند.
کاربردهای بتن اکسپوز
همانطور که در بالا به آن اشاره شد، بتن اکسپوز به دلیل داشتن کیفیت و مقاومت بالا، هم در نمای خارجی و هم در نمای داخلی کاربرد دارد. به علت وجود موادی مانند سیمان در ساختار بتن استفاده از آن در آب و هوای نامناسب امکان پذیر می باشد. همچنین در برخی از سبک های معماری مانند سبک مینیمال در طراحی داخلی منازل به کار می رود.
علاوه بر کاربرد این بتن در نما، برای ساخت صندلی و سازه های گوناگون در پارک ها و باغ ها نیز از آن استفاده می شود. بتن اکسپوز به عنوان کفپوش در مکان های شلوغ کاربرد زیادی دارد؛ همچنین به علت مقاومت بالای بتن در برابر آب، برای ساخت استخر و بناهای آبی بسیار پرکاربرد است.
انجمن سیمان پرتلند: <<دستیابی به ظاهر زیبا از بتن با جلوه های معماری مدرن، معمولاً مستلزم این است که بتن با فرم و تکنیک های خاص تولید شود. >>
روش های نصب بتن اکسپوز
پانل های بتنی اکسپوز به دو روش خشک و دوغابی متصل می شوند:
روش خشک
منظور از روش خشک این است که هیچ گونه ملاتی در نصب آن استفاده نمی شود. محل مورد نظر با استفاده از قوطی های فلزی، با پیچ به پنل های بتنی متصل می شود. به طور کلی پنل های بتنی چند روش نصب می شوند:
- روش استفاده از زیرسازی فلزی و یراق آلات نصب (نبشی و پیچ)
- روش استفاده از زیرسازی فلزی و پیچ کردن تایل به زیرسازی
- روش استفاده از زیرسازی فلزی و چسب مگااستون
- روش با استفاده از چسب BK2F
مزیت های روش خشک شامل تعمیرات و بازسازی آسان، سرعت اجرا ومقاومت بالای پنل ها و غیره می باشد.
روش دوغابی (تر)
دوغاب به ملاتی می گویند که از ماسه، سیمان سیاه و سفید، چسب بتن و آب تشکیل می شود. زیرسازی آجر، بلوک، سفال و رابیتس خمیر مالی شده، برای این روش مناسب و قابل اجرا هستند و اجرای آن بسیار به سنگ کشی شبیه می باشد.
حداقل ضخامت دوغاب سطح زیرین بایستی ۳ سانتیمتر باشد. در صورتی که تمیز بودن کار برای ما مهم باشد، بهتر است از سیمان سفید استفاده گردد. لازم به ذکر است در هنگام سفارش، روش نصب به سازنده گفته شود زیرا این روش نسبت به سایر روش ها تفاوت هایی دارد.
به طور کلی، نکاتی که باید در اجرای بتن اکسپوز توجه قرار گیرند، به صورت زیر می باشند:
- استفاده از مصالح باکیفیت برای ساخت بتن
- استفاده از قالب های باکیفیت
- دقت در تراز و شاغول بودن قالب ها
- توجه به تراز قالب بتن
- اجرای طرح اختلاط مناسب
- بتن ریزی دقیق در قالب ها
خرید بتن اکسپوز
همانطور که در بالا اشاره شد، انواع مختلفی از مقاطع بتنی قابل سفارش است. در هنگام خرید می توان با توجه به فضای مورد نظر، انواع مقاطع مستطیلی، مربعی، ال شکل و یو شکل را سفارش داد.
نکته با اهمیت دیگر، توجه به کیفیت بتن و برند کارخانه تولیدی آن می باشد چرا که در صورت ساخت بتن از ملات بی کیفیت، طول عمر، مقاومت و استحکام آن به شدت کاهش می یابد.
قیمت پنل بتن اکسپوز
قیمت بتن اکسپوز به عوامل مختلفی از جمله تولید، نوع قالب، روش نصب و غیره بستگی دارد. امروزه استفاده از این نوع بتن نسبت به قبل، با استقبال بیشتری رو به رو شده است.
نتیجه گیری
معمولا از بتن اکسپوز در نمای ساختمان استفاده می شود. سطح صاف و عاری از هر گونه مواد اضافی آن، باعث شده که هیچ گونه پوششی بر روی پانل های اکسپوز به کار نرود. از بتن های اکسپوز در ساخت استخر، نماهای آبی، کف پوش، صندلی های پارک و غیره استفاده می شود زیرا در برابر ضربه، فرسایش، خوردگی، نفوذ آب مقاوم است و طول عمر بالایی دارد.
در ساخت استخر، نماهای آبی، کف پوش، صندلی های پارک و غیره از بتن اکسپوز به علت مقاومت بسیار بالا در برابر ضربه، فرسایش، خوردگی و نفوذ آب استفاده می شود. برای خرید پانل های این نوع بتن، ابتدا باید به فضای مورد نظر، کیفیت بتن و برند کارخانه تولیدی آن توجه داشت زیرا قیمت آن ها نیز به همین عوامل ذکر شده بستگی دارد.
سوالات متداول بتن اکسپوز و کاربرد آن در ساخت و ساز
روش های نصب بتن اکسپوز کدامند؟
نصب پانل های بتن اکسپوز به دو روش خشک و تر (دوغابی) قابل اجرا است.
بتن اکسپوز چیست؟
بتن اکسپوز نوعی از مصالحی است که به عنوان نمای ساختمان به کار می رود و هیچ گونه پوششی بر روی آن کار نمی شود.
انواع بافت بتن اکسپوز کدامند؟
انواع این بافت ها شامل|: بافت شنی و زبر، بافت چوبی، بافت پارچه ای و غیره هستند.
