مزایا و معایب ریزش بورس جهانی در بازار فولاد بسیار گسترده و چند لایه است. شرایط پیش آمده در بورس جهانی کاملا ناگهانی و غیرمنتظره بود که تاثیرات گسترده ای بر اقتصاد جهانی، به خصوص در بازار فولاد دارد. فولاد ایران می تواند به صورت مستقیم و غیر مستقیم از شرایط بوجود آمده تاثیر پذیرد که در ادامه به بررسی هر یک از آنها به تفکیک می پردازیم.
آمار وضعیت فعلی ریزش بورس جهانی
وضعیت بورس جهانی و بازار ارزهای دیجیتال، در شرایط خوبی به سر نمی‌برد. با بازگشایی بازار در روز دوشنبه ۱۵ مرداد ماه (۵ آگوست)، شاهد ریزش بسیار شدید در بازار بورس جهانی بودیم. این ریزش نه تنها به طور کلی بسیار عجیب و دور از انتظار بود، بلکه در سهام برخی کشورهای مهم نیز رکورد بیشترین ریزش را به ثبت رساند.
با استناد بر شاخص VIX (شاخص VIX میزان عدم قطعیت بازار را با استفاده از نوسانات شاخص S&P500 در آینده ای نزدیک نشان می دهد؛ همچنین شاخص ویکس، سنتیمنت بازار و میزان ترس فعالان بازار را نیز نشان می دهد.) بازارهای بورس آسیایی در ۵ سال گذشته، بعد از بحران کرونا برای اولین بار دچار چنین نوسانی شده اند.
آمار وضعیت بورس آمریکا و ژاپن
در آمریکا شاهد ریزش کمتری در سهام آن نسبت به بورس آمریکا و سهام سایر کشورها بودیم که در حال حاضر تنها امید فعالان این حوزه می باشد. اگرچه سهام آمریکا ریزش کمتری را متحمل شد، اما این اتفاق زنگ خطرهایی است که دلایل آن می تواند ترس از رکود اقتصادی در آمریکا و یا نگرانی هایی در راستای احتمال جنگ در خاورمیانه باشد.
و اما در ژاپن و تایوان، بیشترین ریزش را در ۵۷ سال اخیر داشته ایم. قطعا این رقم بسیار بزرگ و دور از باور است؛ با توجه به اینکه ین ژاپن (واحد پول ژاپن) در صدر پرمعامله ترین ارز های دنیا وجود دارد، تاثیر بسیار زیادی بر ابعاد گوناگون اقتصاد -به خصوص بازارهای مالی- دارد. روز گذشته، بورس ژاپن در قرمز ترین حالت ممکن بود که خبر از متحمل شدن فشار زیاد از سوی بانک مرکزی و افزایش نرخ بهره و همچنین تنش های حاکم در خاورمیانه می دهد.
مزایای ریزش بورس جهانی در بازار فولاد
ریزش بورس جهانی آن هم در این مقیاس بزرگ، مزایایی را برای بازار فولاد به ارمغان می آورد. با رکود بازار در سطح جهان، قطع به یقین ریسک پذیری افراد نسبت به سرمایه گذاری در شرایط پر ریسک کاهش می یابد و عموم افراد -به خصوص کسانی که در کشورهایی با تورم بالا زندگی می کنند- سرمایه خود را از این بازار خارج کرده و به سمت بازارهایی از جمله بازار مسکن، خودرو، طلای فیزیکی و… می برند. علاوه بر آن، می تواند تاثیرات تک نرخی شدن ارز و تاثیر آن بر صادرات آهن را نیز کاهش دهد. در ادامه به چند مورد دیگر از مهمترین مزایای رشد منفی بورس جهانی بر بازار فولاد می پردازیم:
۱- افزایش تقاضا برای مقاطع فولادی
تمامی موارد فوق، تاثیر بسیار مثبتی در بازار فولاد خواهند داشت؛ چرا که با وجود رکود شدیدی که در ۵ سال اخیر در بازار مسکن و خودرو شاهد بودیم، این اتفاق می تواند به یک فرصت فوق العاده برای صنعت ساخت و ساز و صنعت خودرو تلقی شود. در پی بالا رفتن تقاضا برای این دو صنعت، تقاضا برای مقاطع فولادی نیز بالا می رود.
اگرچه تاثیرات ناشی از بالا رفتن تقاضا برای مسکن و خودرو بر بازار فولاد مستقیم نیست، اما به اندازه ای که مجددا این دو صنعت را وارد چرخه سودآوری کند، قدرتمند است.
۲- کاهش قیمت مواد اولیه
با ریزش بازارهای مالی جهانی، مواد اولیه وارداتی نیز با قیمت پایین تری عرضه می شوند. سنگ آهن، زغال سنگ و مواردی از این قبیل، با قیمت پایین خود منجر به کاهش چشمگیر هزینه های تولید فولاد می شوند.
۳- افزایش رقابت در صادرات
با کاهش ارزش ارز ملی، تقاضا برای ارزهای مهمتر و با ارزش تر بالا رفته و محصولات فولادی صادراتی نیز در وضعیت مطلوبی خواهند بود.
معایب ریزش بورس جهانی در بازار فولاد
تبعات منفی که ریزش بورس جهانی بر بازار فولاد دارد، بیش از مزایای آن است. با رشد منفی ناگهانی آن هم در بعد اقتصادی، بدیهی است که تبعات منفی آن چگالی بیشتری نسبت به مزایا و تاثیرات مثبت بازار داشته باشد. شایان ذکر است که اقتصاد، از بی ثبات ترین و غیرقابل پیشبینی ترین مواردی است که به هیچ عنوان نمی توان آینده شفاف و قاطعانه ای را برای آن در نظر داشت؛ با این حال، در ادامه با تاثیرات منفی ریزش بورس جهانی بر بازار فولاد بیشتر آشنا می شویم:
۱- تعلیق در پروژه های عمرانی و ساختمانی
با وجود نوساناتی که منجر به تغییرات اساسی در پروژه های عمرانی و ساختمانی شدند، احتمال می رود سرمایه گذاران کمی محتاط تر پیش بروند و تا زمانی که شرایط موجود به ثبات نسبی نرسد، دست از کار بکشند.
۲- کاهش قیمت فولاد
به دنبال کاهش تقاضا، موجودی انبارها افزایش یافته و احتمال کاهش قیمت فولاد وجود دارد. علاوه بر آن، در این شرایط ممکن است اوراق بهادار به فروش برسند و منجر به کاهش نقدینگی در بازار فولاد شود.
۳- نوسانات ارزی
بدون شک اولین عامل تاثیر پذیر، نرخ ارزهای اصلی است. با نوسانات شدید و بی اساس ارز، در ابعاد متفاوت به خصوص در بخش صادرات فولاد، دچار افت نسبی خواهیم شد.
چرا با رشد منفی بورس انس جهانی طلا رشد نکرد؟
معمولا با ریزش شاخص و سهام کشورها، به دلیل ترس و نگرانی عموم افراد، انس جهانی طلا با رشد شدیدی همراه می شود، اما این بار علاوه بر رشد منفی سهام و شاخص ها، انس جهانی طلا نیز با کاهش همراه بود. حال باید دید که علت آن چیست!
در ریزش های شدید، سهامداران در راستای جلوگیری از ریزش بیشتر بازار، طلاهایی که به عنوان ذخیره یا پشتوانه خود داشتند را وارد بازار بورس می کنند. به همین خاطر انس جهانی طلا در چنین شرایطی جایی برای رشد ندارد.
سخن آخر
ریزش بورس جهانی تاثیرات متناقضی بر بازار فولاد دارد. از یک سو، می تواند به کاهش هزینه های تولید و افزایش رقابت پذیری صادرات کمک کند. از سوی دیگر، کاهش تقاضا، کاهش قیمت ها، مشکلات نقدینگی، و کاهش سرمایه گذاری می تواند به چالش های جدی برای صنعت فولاد منجر شود. در نتیجه، شرکت های فولادی باید استراتژی های خود را بر اساس این تغییرات و با در نظر گرفتن تمامی جوانب اقتصادی و مالی تنظیم کنند.
