ورق دریایی چیست؟ بررسی خصوصیات و انواع آن

وقتی قرار است سازه ای به مدت زیاد روی دریا بماند، نمی شود بدنه و اسکلت آن را با ورق های معمولی ساخت. به همین منظور مهندسان از ورق های ویژه به نام ورق دریایی برای این کار استفاده می کنند که هم در برابر نمک آب دریا و هم در برابر وزن بالا بسیار مقاوم است. ولی دقیقا چرا ورق دریایی تا این حد قوی است؟

آهن ملل		ویژگی های محصول
۱	نام محصول	ورق دریایی
۲	روش تولید	نورد گرم
۳	انواع	ورق دریایی GL-A، ورق دریایی A36 ، ورق دریایی LR-A

ورق دریایی چیست؟

ورق دریایی از انواع ورق های فولادی است که برای ساخت و تعمیر بدنه کشتی، ناور و غیره کاربرد دارد. این ورق در برابر دمای بالا، بار سنگین، مواد شیمیایی ، آب دریا و بسیاری موارد دیگر مقاومت بالای دارد. ورق دریایی با دارا بودن فقط ۳ درصد کربن ، در دسته ورق های کم کربن قرار می گیرد. 

از سویی دیگر این ورق با عناصر دیگری که مقاومت بالاتری در برابر خوردگی دارند آلیاژ می شود. این عناصر آلیاژی عبارتند از منگنز، گوگرد، فسفر، سیلیسیم و مس است که همگی با هم باعث می شود این ورق هم چقرمگی و سختی ورق بالا برود و هم در برابر خوردگی مقاومت بالایی داشته باشد. برای همین است که بدنه کشتی ها را با این ورق می سازند.

---

مزایای استفاده از ورق دریایی

ورق های دریایی دارای مزیت های زیر می باشند:

• ورق های دریایی در برابر خوردگی و ضربه بسیار  مقاوم هستند.
• جوش و برش پذیری بالای ورق های دریایی باعث شده است ساخت بهتری و هزینه کمتری داشته باشند.
• به علت ضخامت کم ورق های دریایی، بسیار سبک وزن هستند.

کاربرد ورق دریایی

ورق دریایی به دلیل ویژگی های خاص خود که در ابتدا بیان شد، در ساخت محصولاتی مانند یدک کش، فانوس دریایی، سکوی نفتی، بارج (یا شناور چند منظوره)، زیردریایی، لوله های انتقال آب و نفت و گاز از دریا به خشکی و غیره به کار گرفته می شود.

---

انواع ورق دریایی

ورق های دریایی در ۳ نوع مختلف در بازار موجود هستند که عبارتند از : 

• ورق دریایی GL-A یا GL Grade A
• ورق دریایی A36
• ورق دریایی LR-A

انواع ورق دریایی از نظر مشخصات شیمیایی و مکانیکی با یکدیگر تفاوت هایی دارند که در ادامه به صورت کامل در مورد انواع آن صحبت می شود.

ورق دریایی GL-A

ورق دریایی GL-A یا GL Grade A به صورت انحصاری در ساخت وسایل حمل و نقل دریایی کاربرد دارد. همچنین می توان از ورق دریایی GL-A برای تعمیر کشتی، سکوی حفاری نفت در دریا، اتصالات لوله سکو و سایر اجزا استفاده نمود.

جدول مشخصات شیمیایی ورق دریایی GL Grade A

این نوع ورق از عناصر زیر تشکیل شده اند:

Element	GL Grade A Max %
C	۰.۲۱
Mn	۲.۵*C min
Si	۰.۵۰
S	۰.۰۳۵
P	۰.۰۳۵

جدول مشخصات مکانیکی ورق دریایی GL Grade A

مشخصات مکانیکی ورق GL-A در جدول زیر آمده است.

مقاومت کششی(MPa)	تنش تسلیم min(MPa)	ضخامت (میلیمتر)
۴۰۰-۵۲۰	۲۳۵	۴-۲۶۰

ورق دریایی A36

ورق دریایی A36 از رایج ترین گریدهای ورق دریایی فولادی است که در موارد مختلفی از جمله ساخت بدنه کشتی، اتومبیل و حتی ساخت پُل کاربرد دارد. این ورق دریایی حاوی آلیاژهایی است که باعث می شود قابلیت ماشین ‌کاری، شکل‌ پذیری و استحکام آن بالا برود.

همچنین، ورق دریایی a36 دارای عناصر آلیاژی بیشتری مانند مس(Cu) است که استحکام و مقاومت بیشتری در برابر خوردگی دارند. فولاد کربن حاوی آهن است که آن را در برابر زنگ زدگی و اکسیداسیون آسیب پذیر می کند. برای همین هنگام تولید اسلب (ماده اولیه ورق)، مس به آن اضافه می شود تا بتواند در محیط های دریایی دوام بیاورد.

ابعاد استاندارد ورق دریایی A36

ورق دریایی A36 معمولا در ابعاد رایج زیر تولید می شود:

• ۶*۱.۵ متر
• ۶*۲ متر
• ۲.۵*۱۲ متر
• ۲*۶ متر

جدول مشخصات شیمیایی ورق دریایی A36

C	۰.۲۹%
Mn	۰.۸۵ -۱.۲۰%
P	۰.۰۳۰%
S	۰.۰۳۰%
Si	۰.۱۵-۰.۴۰% MAX
Cu	۰.۲۰%

جدول مشخصات مکانیکی ورق دریایی A36

اطلاعات مشخصات مکانیکی در زیر آمده است، به جدول زیر توجه نمایید.

کشیدگی	مقاومت کششی (KSI)	نقطه تسلیم (KSI)
۲۰	۵۸-۸۰	۳۶

ورق دریایی LR-A

ورق دریایی LR-A از ورق های فولادی گرم است که برای تعمیر کشتی و ساخت سکوهای نفت به کار می رود. این ورق دارای چند نوع LR ،LR AH40 ،AH32 و LR AH36 می باشند.

نام محصول	LR-A ،LR-B ،LR-D ،BV-A
ضخامت	۳.۰-۲۵ میلی متر
عرض	۹۰۰-۲۱۳۰ میلی متر
طول	۲۰۰۰-۱۶۰۰۰ میلی متر
شکل	مستطیلی
فرآیند تولید	نورد گرم
کاربرد	کشتی سازی

---

نحوه محاسبه وزن ورق دریایی

به منظور محاسبه وزن ورق دریایی، می بایست ابتدا طول، عرض و ضخامت ورق را به دست آورید. که در شکل زیر به صورت کامل ابعاد ورق قابل مشاهده است. سپس حاصل به دست آمده را بر ۱۰۰۰ تقسیم کرده و پس از آن، در ۷.۸ ضرب کنید (طبق فرمول زیر):

۷.۸ * ( ۱۰۰۰ / (ضخامت*طول* عرض) ) =وزن ورق دریایی (کیلوگرم)

---

کارخانه های معروف تولیدکننده ورق دریایی

کارخانه هایی که ورق دریایی را چه در ایران و چه در خارج از ایران تولید می کنند، کم هستند. یکی از مهم ترین شرکت های تولید کننده ورق دریایی در ایران، شرکت فولاد مبارکه اصفهان است. از دیگر شرکت های بین المللی تولید کننده ورق دریایی، می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• فولاد مبارکه اصفهان
• اکسین خوزستان
• ایلیچ اکراین
• دوفرکو بلژیک
• هیوندای کره
• دانکوک کره
• اورال استیل روسیه

---

بررسی قیمت ورق دریایی

ویژگی های این ورق همچون، ابعاد (طول، عرض و اتفاع ورق) وزن و برند تولید کننده و نوع آن می تواند به صورت مستقیم بر قیمت نهایی این محصول تاثیر بگذارد. همچنین مواردی مانند نوسانات قیمت فولاد، نرخ دلار، میزان عرضه و تقاضا تأثیر به سزایی روی قیمت این محصول دارند. به همین خاطر کارشناسان بازار توصیه می کنند به صورت روزانه قیمت ورق دریایی را بررسی کنید. چرا که قیمت ورق در انواع و نوع های مختلف می تواند به نسبت ویژگی ها و ساختار و البته کاربردی که دارند با هم متفاوت خواهد بود.

---

نکات قبل از خرید ورق دریایی

قبل از خرید ورق دریایی باید نکات زیر را رعایت کرد:

• ضخامت و ابعاد ورق مد نظر خود را انتخاب کنید.
• ورق باید مطابق با استانداردهی بین المللی باشد.
• اگر می خواهید ورق را به صورت شیت خریداری کنید، وزن آن را حتما چک کنید چرا که خرید ورق اگر به صورت رولی باشد وزن آن مشخص است.

---

نتیجه گیری

ورق های دریایی نوعی از ورق های فولادی هستند که از فرآیند نورد گرم ساخته می شوند. عمده کاربرد این ورق ها در ساخت کشتی ها، ناوهای دریایی، زیر دریایی و غیره هستند چرا که ویژگی های منحصر به فرد آن ها باعث می شود، برای محیط های مرطوب و در تماس با آب،  بسیار مناسب باشند. ورق های دریایی در برابر خوردگی به شدت مقاومند. ورق های دریایی در انواع مختلفی از جمله GL-A ،A36 و LR-A موجود هستند که در مشخصات شیمیایی و مکانیکی تفاوت هایی دارند.  از سویی دیگر ورق دریایی A36 جز ورق های کم کربن به حساب می آید و به نسبت ورق سیاه از رنج قیمتی کمتری برخوردار است.

سوالات متداول ورق دریایی