دال بتنی چیست و انواع آن

دال های بتنی عناصر سازه ای هستند که برای ایجاد سطوح افقی مسطح مانند کف، سقف استفاده می شوند. آن ها بارهای وارد شده را از ستون ها به دیوارها منتقل می کنند. شرایط و ضوابط مختلفی برای انتخاب دال بتنی مناسب و مقرون به صرفه، با در نظر گرفتن نوع ساختمان، چیدمان معماری، ویژگی های زیبایی شناختی و طول دهانه وجود دارد. انواع دال های بتنی شامل دال یک طرفه، دو طرفه، تخت، مجوف و غیره وجود دارد که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم.

دال بتنی چیست؟

سازه از عناصر ساختمانی مختلفی مانند: دیوارها، تیرها، ستون ها، فونداسیون، دال ها و غیره تشکیل شده است که از این میان، دال از اهمیت بالایی برخوردار است. دال جزء سازه ای مسطح و دو بعدی ساختمان است که ضخامت بسیار کمی نسبت به دو بعد دیگر آن دارد. این سازه بتنی به سایر اجزای ساختمان کمک می کند تا علاوه بر تحمل بارهای قائم، نیروهای جانبی را نیز حمل کند.

دال های بتن مسلح دارای انواع مختلفی از جمله دال های تخت، مجوف، پیش ساخته، کوبیاکس و غیره می باشند که در ادامه به توضیح هریک می پردازیم.

جهت آشنایی با فرآیند ساخت و ساز ساختمان ها می توانید به مقاله “همه چیز درباره ساختمان سازی” مراجعه نمایید.

دال یک طرفه

دال یک طرفه توسط دیوارها یا تیرهای موازی نگه داشته می شود و نسبت طول به عرض آن مساوی یا بزرگتر از دو است. دال های یک طرفه برای دهانه های 3 تا ۶ متر و بار زنده ۳ تا ۵ کیلونیوتن بر متر مربع مناسب هستند. همچنین آن ها می توانند برای دهانه های بزرگتر با هزینه نسبتاً بالاتر استفاده شوند.

دال دو طرفه

ساختار این نوع دال شبیه به دال یک طرفه روی تیرها است؛ اما ممکن است نیاز به قالب‌های بیشتری داشته باشد. دال های دو طرفه برای دهانه های بین ۶ تا 9 متر و بارهای زنده ۳ تا 6 کیلونیوتن بر مترمربع مناسب است.

دال تخت

اسلب تخت به دو صورت با تیر و بدون تیر اجرا می شود که نوع بدون تیر آن ساده ترین نوع دال می باشد. دال تخت بدون تیر مستقیماً بارهای وارد شده را مستقیماً به ستون ها منتقل می کند. ساخت این نوع دال به طور کلی آسان است و نیاز به قالب بندی کمی دارد. دال های مسطح برای دهانه های ۶ تا ۹ متر و برای بارهای زنده ۴ تا 7 کیلونیوتن بر مترمربع مناسب هستند.

دال عرشه حبابی

دال عرشه حبابی سقفی است که از حباب های پلاستیکی ساخته می شود و سپس آرماتور بین و روی حباب های پلاستیکی قرار می گیرد و در نهایت بتن تازه ریخته می شود. دال‌ های حبابی وزن سقف را کاهش داده و استحکام را افزایش می‌ دهند. با این نوع سقف دهانه‌ های بزرگ‌ تری را می‌ توان ایجاد کرد. از آنجایی که میزان بتن مصرفی در این نوع سقف کاهش می یابد، می توان گفت با محیط زیست سازگار هستند.

دال پیش ساخته

دال های بتنی پیش ساخته در کارخانه های تولیدی ریخته گری و پخت می شوند. سپس برای نصب به محل ساخت و ساز تحویل داده می شوند. بارزترین مزیت تهیه اسلب در کارخانه های تولیدی، افزایش راندمان و کنترل کیفیت بالاتر است که ممکن است در محل پروژه به دست نیاید.

می توان از آن ها برای دهانه های تا ۱۵ متر استفاده کرد. دال های بتنی پیش ساخته تقریباً ۲۴ درصد ارزان تر از دال های بتنی ساخته شده در محل هستند.

دال کویباکس

دال های کوبیاکس در ۲۰ سال گذشته به طور گسترده در پروژه های ساختمانی در سراسر اروپا، ایالات متحده آمریکا و آسیا استفاده شده است. دال کوبیاکس توسط گوی ‌های پلاستیکی توخالی ساخته می شود که وزن سقف را تا ۳۵ درصد و ضخامت را حدود ۲۵ درصد نسبت به دال توپر متناظر کاهش می دهد.

دال مجوف

دال های توخالی امروزه به دلیل ویژگی های فنی و اقتصادی یکی از شناخته شده ترین دال های پیش ساخته هستند. دال مجوف به طور گسترده برای کف سازی و پانل های دیواری در ساخت و سازهای صنعتی، تجاری، مسکونی و غیره استفاده می شود. هیچ محدودیتی در دهانه دال توخالی وجود ندارد و عرض استاندارد آن ها ۱۲۰ میلی متر و عمق آن از ۱۱۰ میلی متر تا 400 میلی متر مغییر است.

سخن آخر

دال بتنی از اجزای ساختمان های بتنی است که بارهای قائم و جانبی را به زمین منتقل می کند. دال ها انواع مختلفی دارند که شامل دال یک طرفه، دوطرفه، تخت، مجوف، پیش ساخته و غیره می باشند. دال ها یک طرفه بار ها را از یک طرف و دال دو طرفه توانایی انتقال بارها از دو طرف را بر عهده دارند. دال های کوبیاکس از توپ های پلاستیکی توخالی ساخته می شوند که به سبک تر شدن سازه کمک بسیاری می کند. بسته به نوع سازه، میزان بار، مکان و کاربری می توان نوع دال بتنی را انتخاب کرد.

سوالات متداول دال بتنی چیست و انواع آن