میلگرد HSD، شرح کامل از معرفی تا مشخصات آن

میلگرد HSD، نوعی میلگرد آجدار با استحکام بالا است که نسبت به میلگردهای معمولی مقاومت بیشتری در برابر تنش کششی و فشاری دارد. فرآیند اصلی تولید این میلگردها نورد گرم و به دنبال آن استفاده از چرخش سرد است. از جمله ویژگی های میلگرد HSD می توان به چکش خواری مناسب، حداقل وزن و حداکثر استحکام و همچنین مناسب بودن آن برای تقویت فشاری و کششی سازه اشاره کرد. برای آشنایی بیشتر با میلگرد HSD و همچنین ویژگی ها و روش تولید آن با ادامه این مقاله از دانشنامه آهن ملل همراه باشید.

نسخه صوتی مقاله معرفی میلگرد HSD

میلگرد ساده چیست؟

میلگردی که در سطح آن هیچگونه آج یا برجستگی وجود ندارد، میلگرد ساده نامیده می شود. میلگرد ساده، سطحی صاف و بدون شیار دارد. میلگرد ساده به دلیل مقاومت کمتر نسبت به میلگردهای آجدار، برای خمکاری و جوش کاری مناسب تر است. همچنین از میلگرد ساده، علاوه بر ساختمان سازی در صنایع دیگر به طور گسترده استفاده می شود و از این رو به آن میلگرد صنعتی نیز می گویند.

میلگرد آجدار چیست؟

همانطور که از نام آن مشخص است، روی سطح خود دارای برجستگی یا دندانه هایی به نام آج است. وجود آج روی میلگرد باعث پیوستگی بهتر میلگرد با بتن می شود. میلگرد آجدار در سه نوع جناغی، مارپیچی و مرکب تولید می شود. توصیه می کنیم برای کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع میلگرد و کاربرد آن ها در صنعت ساخت و ساز، مقاله زیر را مطالعه بفرمایید.

# حتما بخوانید

---

پیشنهاد کارشناس آهن ملل: مطالعه مقاله انواع میلگرد و کاربرد آن ها

انواع میلگرد

میلگرد HSD چیست؟

میلگرد HSD، مخفف عبارت High Strength Deformed Bars و به معنی میلگردهای با استحکام بالا می باشد. این نوع میلگرد که به طور گسترده به منظور تقویت در ساخت و ساز استفاده می شود، به روش نورد گرم و به دنبال آن استفاده از چرخش سرد تولید می شود.

میلگردهای آجدار HSD استحکام کششی و فشاری بیشتری نسبت به میلگردهای دیگر دارند. در بتن مسلح به دلیل کشش میلگرد و در نتیجه از بین رفتن چسبندگی زیر بار، معمولا در اطراف میلگردها ترک ایجاد می شود. برای به حداقل رساندن این مشکل از میلگرد HSD دارای آج های بیرون زده یا پیچ خورده استفاده می گردد که باعث بهبود پیوند با بتن می شود.

میلگردهای HSD به دلیل استحکام بالای خود نیاز به میلگردهای تقویتی را کاهش می دهند و در نتیجه، نیاز به آرماتورها در سازه کاهش پیدا می کند. این میلگردها در سایز ۴ الی ۵۰ میلی متر تولید می شوند.

مشخصات میلگرد HSD

از جمله مشخصات و ویژگی های میلگردهای HSD می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• استحکام کششی و خمشی بالا: هرجا که در ساخت و ساز به خم کاری یا خمش مجدد نیاز باشد، استفاده از این میلگرد بهترین گزینه خواهد بود.
• مقدار کم کربن: در ساخت میلگرد HSD از کربن کمتری استفاده می شود؛ در نتیجه، شکل‌ پذیری، استحکام و قابلیت جوشکاری خوبی دارد.
• قابلیت اتصال و چسبندگی بیشتر: میلگردهای HSD استحکام اتصال عالی هنگام استفاده در بتن دارند.
• قابلیت جوشکاری: از آنجایی که این میلگرد دارای کربن کمتری است، ۱۰۰% قابلیت جوشکاری بیشتری نسبت به میلگردهای معمولی دارد.
• دامنه کاربرد گسترده: این محصول به طور گسترده در ساخت ساختمان های مسکونی، تجاری، صنعتی، پل ها و … استفاده می شود.

از دیگر ویژگی ها و قابلیت های این میلگرد می توان به قابلیت چکش خواری مناسب، حداقل وزن در عین حداکثر استحکام و همچنین مناسب بودن آن برای تقویت فشاری و کششی بتن و سازه اشاره کرد.

فرآیند تولید میلگرد HSD

انواع مختلفی از میلگردهای فولادی تغییر شکل یافته وجود دارد که در سازه های بتنی استفاده می شود. عمده ترین آن ها میلگردهای TMT و میلگردهای HYSD هستند که میلگرد HSD یکی از آن ها است. همچنین آخرین پیشرفت های فناوری در زمینه فولاد میکروآلیاژسازی، منجر به تولید میلگردهای تقویت شده در سه گرید Fe 415، Fe 500 و Fe 550 شده است.

فرآیند اصلی تولید میلگردهای HYSD استفاده از نورد گرم است. در مرحله بعد، حین اعمال گرما با استفاده از پیچش مکانیکی میله به روش سرد در آن دنده های مارپیچی ایجاد می شود. استحکام بالای اینگونه میلگردها به دلیل همین روش تولید آن هاست. با این حال، فرآیند پیچش سرد منجر به تولید محصولی با تنش پسماند بالا، تغییر شکل و عیوب سطحی نیز می شود. به همین دلیل میلگردهای TMT  گزینه بهتری نسبت به HYSD از نظر عاری بودن از تنش پسماند و عیوب سطحی هستند و همچنین استحکام و شکل پذیری بالاتری دارند.

میلگرد TMT چیست؟

میلگرد TMT مخفف عبارت Termo Mechanically Treated می باشد که به معنی تولید میلگرد به روش ترمودینامیکی است. شکل پیشرفته تر این نوع میلگرد به میلگرد ترمکس شناخته می شود. در واقع میلگرد ترمکس ( TMX) همان میلگرد TMT است، اما با کیفیت بالاتر.  برای آشنایی بیشتر با میلگرد ترمکس و تفاوت آن با میلگرد TMT مقاله میلگرد ترمکس را مطالعه نمایید.

مشخصات میلگرد فولادی تقویت شده

میلگردهای تقویت شده با استفاده از مواد فلزی مختلف و با روش نورد گرم تولید می شوند. در مرحله نوردسازی، برای برخی میلگردها از شمش های فولادی و برای برخی دیگر، از ضایعات فولادی (مانند ریل قطار) استفاده می شود. همچنین میلگردها باید نوعی کارت شناسایی داشته باشند که برای شناسایی مشخصات نورد و روش تولید از آن ها استفاده شود.

کارت مشخصات محصول چیست؟

بسیاری از میلگردهای تولیدی کشور همراه با کارت مشخصات محصول عرضه می شوند. این کارت شامل مشخصات محصول مانند فرآیند تولید محصول و همینطور ترکیب شیمیایی و آلیاژی میلگرد می باشد.

علاوه بر کارت شناسایی محصول، انجمن آزمایش و مواد آمریکا حروفی برای شناسایی میلگرده ایجاد کرده است که لازم است همه میلگردها مطابق با آن مشخص شوند. در این روش، نوع نماد فولاد باید ذکر شود. به‌ عنوان مثال:

• حرف “N” به معنای این است که میلگرد از یک شمش فولادی نورد شده است.
• “W” مخفف فولاد قابل جوشکاری است و عدد درج شده کنار آن باید اندازه میلگرد را مشخص کند.
• از حرف “A”  نیز برای نشان دادن تولید محصول از فولاد ریل جهت نورد استفاده می‌ شود.
• درج علامت مشخصه میلگرد نیز لازم است، به طور مثال، درج عدد ۴۲۰ یا ۵۲۰ نشان دهنده حداقل تنش تسلیم میلگرد است.

علاوه بر این باید نماد کارخانه سازنده میلگرد نیز درج شود. این نماد، معمولاً یک حرف واحد یا یک نماد ساده است. میلگردهای فولادی تقویت شده با مقاومت کمتر، تنها سه علامت دارد که نورد تولید میلگرد، اندازه میلگرد و نوع فولاد مورد استفاده را مشخص می کند.

فولاد تقویت شده با استحکام بالا از یک سیستم خطی مداوم برای نشان دادن درجه فولاد استفاده می کند. اگر میلگرد شامل دو خط باشد، یعنی میلگرد به میلگردهای ۷۵۰۰۰ psi نورد شده است. هنگامی که یک خط وجود دارد، یک میلگرد نوردشده تحت فشار ۶۰،۰۰۰ psi را نشان می دهد.

مشخصات میلگردهای تولیدی در ایران

قائده درج اطلاعات بر روی میلگردهای فولادی در داخل کشور متفاوت از انجمن آزمایش و مواد آمریکا می باشد. اطلاعات درج شده بر روی میلگردهای تولید کشور به ترتیب زیر است (از چپ به راست): روش تولید – مشخصه آج – نام کارخانه ( یا علامت کارخانه) اطلاعاتی که روی میلگرد حک می شود یکی از راه های اصلی برای شناسایی میلگرد و مشخصات آن است. برای آشنایی بیشتر با هر کدام از این علائم و نحوه درج اطلاعات بر روی میلگردهای ساخت کشور مطلب علامت اختصاری میلگرد کارخانه های ایران را مطالعه نمایید.

جمع بندی

میلگرد در دو نوع آجدار و ساده تولید و هر یک در دو حالت شاخه و کلاف به بازار عرضه می شوند. میلگردی که دارای آج نباشد، میلگرد ساده و میلگردی که آج داشته باشد را میلگرد آجدار می نامند. میلگرد HSD نیز نوعی میلگرد آجدار است که مقاومت بالایی دارد و به طور گسترده به منظور تقویت در ساخت و ساز استفاده می شود.

سوالات متداول مشخصات میلگرد HSD