حتما توجه کرده اید که وقتی میلگرد می خرید، هر کارخانه وزن هان مختلفی دارد. به عنوان مثال میلگردهای ذوب آهن از سنگین ترین میلگردهای بازار است اما آیا سنگین یا سبک بودن میلگرد به معنی بی کیفیت بودن آن است؟ پس علت تفاوت وزن میلگرد کارخانه های مختلف چیست؟
پاسخ کوتاه به علت تفاوت وزن میلگرد کارخانه ها
وزن میلگرد کارخانه های مختلف به دلایل زیر متفاوت است:
- کیفیت مواد اولیه
- تجهیزات خط تولید
- تُلرانس یا رواداری وزنی
عوامل تأثیرگذار بر تفاوت وزن میلگرد کارخانه های مختلف
سه عاملی که گفتیم یعنی کیفیت مواد اولیه، تجهیزات خط تولید و تُلرانس وزنی بر متفاوت بودن وزن کارخانه ها تآثیر می گذارد. برویم این عوامل را دقیق تر بررسی کنیم.
تأثیر کیفیت مواد اولیه بر وزن میلگرد
میلگرد از مواد اولیه یعنی شمش های فولادی به دست می آید. کیفیت شمش های رایج از نوع 5SP و 3SP است. هر چه کیفیت این شمش ها بالاتر باشد، وزن آن به استاندارد نزدیک تر خواهد شد. در ضمن ممکن است در اثر آلیاژهای استفاده شده، چگالی فولاد فرق کند و روی وزن میلگرد تأثیر بگذارد.
تأثیر تجهیزات خط تولید بر وزن میلگرد
روش های تولید و تجهیزاتی که خط تلید یک کارخانه دارد تأثیر زیادی روی وزن میلگردها می گذارد. جدید ترین تحقیقات نشان داده که حتی وضعیت بستر خنک کننده دستگاه های نورد میلگرد روی وزن میلگرد تأثیر دارد. چگونه؟ وقتی کیفیت بستر خنک کننده پایین باشد، تغییراتی در ریز ساختارهای فولاد ایجاد می کند و در نتیجه وزن نهایی میلگرد را تحت تأثیر قرار می دهد.
تأثیر تُلرانس وزنی بر وزن میلگرد
منظور از تلرانس یا رواداری وزن یعنی اینکه وزن میلگرد باید در بازه استانداردی قرار داشته باشد. برای همین اگر میلگردی فراتر از بازه تُلرانس تعریف شده باشد، وزن آن غیر استاندارد می شود.
در استاندارد ایران تُلرانس یا رواداری وزن برای میلگردهای زیر سایز ۱۰ مثبت و منفی ۷ درصد، برای میلگردهای ۱۰ تا ۱۶ مثبت و منفی ۴.۵ و برای میلگردهای ۱۶ و بالاتر از آن تُلرانس وزنی مثبت و منفی ۳.۵ تعریف شده است. پس هر چه وزن میلگرد در تلرانس های تعریف شده استاندارد قرار بگیرد یعنی کیفیت بیشتری دارد.
در جداول زیر تُلرانس وزن میلگرد را بر اساس استانداردهای مختلف مشاهده می کنید.
| تُلرانس وزنی میلگرد بر اساس استاندارد ملی ۳۱۳۲ | |
| سایز میلگرد (mm) | رواداری وزن (%) |
| کمتر از ۱۰ | ±۷ |
| شامل ۱۰ تا ۱۶ | ±۴.۵ |
| شامل 16 و بالاتر از ۱۶ | ±۳.۵ |
| تُلرانس وزنی میلگرد بر اساس استاندارد انگلیس BS 4449 | |
| سایز میلگرد (mm) | رواداری وزن (%) |
| ۶ | ±۹ |
| ۸ و ۱۰ | ±۶.۵ |
| ۱۲ و بالاتر از ۱۲ | ±۴.۵ |
توجه: با استفاده از جدول وزن میلگرد می توانید بفهمید که چه میلگردی نسبت به بقیه میلگردهای عرف بازار سنگین و سبک است.
آیا وزن میلگرد نشانه کیفیت آن است؟
تا حدی می توان گفت بله ولی این به این معنی نیست که میلگرد سبک باشد یعنی بی کیفت است. تمامی میلگردهای داخل کشور تحت استاندارد ملی ۳۱۳۲ تولید می شوند و کارخانه ها هم موظف هستند این استاندارد را رعایت کنند. با این حال بحث بر سر این است که وزن میلگرد چه تُلرانسی داشته باشد.
پیشنهاد می کنیم برای اطلاعات از اینکه اصلا منظور از میلگرد سبک چیست و چه میلگردهایی در باز ایران سبک به شمار می روند مقاله زیر را بخوانید.
# حتما بخوانید
کلام آخر
علت تفاوت وزن میلگرد کارخانه مختلف اول از هر چیزی به کیفیت مواد اولیه آن باز می گردد. بعد از آن، تجهیزات خط تولید و تُلرانس وزنی باعث تفاوت وزن میلگرد کارخانه ها می شود. هرچه وزن یک میلگرد در بازه تُلرانسی تعریف شده قرار بگیرد به استانداردها نزدیک تر خواهد شد.
