سپری آلومینیومی، محصولی با سطح مقطع T شکل است که از شمش آلومینیوم و به روش اکستروژن تولید می‌شود. سپری آلومینیومی به دلیل ماشینکاری آسان، نسبت مقاومت به وزن خوب و همچنین مقاومت بالا در برابر خوردگی، کاربرد فراوانی دارد؛ به طوری که سپری آلومینیومی یک محصول محبوب در کاربردهای ساختاری و معماری است. انواع سپری آلومینیومی، ویژگی‌های منحصر به فرد آن‌ها و تفاوتشان با سپری فولادی که در این مقاله معرفی می‌کنیم، این محصول را به گزینه‌ای ایده‌آل برای بسیاری از افراد و صنایع تبدیل کرده است.
نسخه صوتی مقاله سپری آلومینیومی چیست؟
سپری آلومینیومی چیست؟
سپری آلومینیومی یک نوع پروفیل سپری T شکل است که با آلیاژهای آلومینیوم ساخته می‌شود. سپری ساخته شده با آلومینیوم وزن سبک و مقاومت بالا در برابر خوردگی داشته و از نسبت مقاومت به وزن خوبی برخوردار هستند.
سپری‌های آلومینیومی در ضخامت و سایزهای مختلف، مطابق با کاربردهای مورد نیاز ساخته می‌شوند. این نوع سپری به دلیل استحکام و دوام بالا در ساخت و ساز (از تکیه‌گاه تیر تا نمای ساختمان) و دیگر کاربردهای صنعتی مانند سیستم‌های نقاله و قاب ماشین‌آلات کاربرد فراوانی دارد.
اگر به دنبال سپری با مقاومت بالا و ظاهری زیبا هستید که در شرایط آب و هوایی شدید نیز مقاوم باشد و ماشینکاری آسانی داشته باشد، سپری آلومینیومی بهترین انتخاب است. اما باید توجه کنید این سپری به طور کل نسبت به سپری‌های فولادی استحکام کمتری دارد. در مورد سپری فولادی در مقاله «سپری آهنی چیست» بیشتر توضیح داده‌ایم.
انواع سپری آلومینیومی
تنوع پروفیل سپری آلومینیومی از نظر آلیاژ استفاده شده در آن و رنگ‌بندی سپری قابل بررسی و به صورت زیر است.
۱- انواع سپری آلومینیومی از نظر آلیاژ
آلیاژهای آلومینیوم سری 6xxx که از ترکیب آهن و آلومینیوم با منیزیم و سیلیسیم به وجود می‌آید، به عنوان آلیاژهای آلومینیومِ کارشده یا کارپذیر شناخته می‌شوند. این آلیاژ آلومینیویم بهترین نوع برای تولید مقاطع به روش اکستروژن هستند. از این بین آلیاژهای ۶۰۶۱ و ۶۰۶۳ برای تولید سپری آلومینیومی مناسب‌تر هستند.
- سپری آلومینیومی ۶۰۶۱: پراستفاده‌ترین سپری آلومینیومی است که کاربرد سازه‌ای دارد. این نوع سپری آلومینیومی علاوه بر نسبت استحکام به وزن خوب، مقاومتی بالاتر از حد متوسط در برابر خوردگی دارد، قابلیت ماشینکاری بالایی داشته و برای جوشکاری عالی است.
- سپری آلومینیومی ۶۰۳۰: فراوانی کمتری دارد و بیشتر برای کاربردهای معمولی استفاده می‌شود.
۲- انواع سپری آلومینیومی از نظر تنوع رنگ
اگرچه سپری آلومینیومی به دلیل رنگ نقره‌ای آلومینیومِ خام، به تنهایی زیبا و جذاب است، اما این سپری با روش‌های مختلف نیز رنگ‌آمیزی شده و قابل عرضه در رنگ‌های متنوع زیر می‌باشد.
- سپری آلومینیوم خام با رنگ طبیعی آلومینیوم (نقره‌ای)
- سپری آلومینیومی رنگی با رنگ پودری الکترواستاتیک (در طیف رنگی متنوع)
- سپری آلومینیومی رنگی با آندایزینگ رنگی (در رنگ‌های طلایی، شامپاینی، برنز، سیاه و …)
- پروفیل آلومینیومی سپری شیاردار ( ایجاد شده با پولیشینگ و براشینگ )
مشخصات سپری آلومینیومی
استاندارد تولید، مشخصات ابعادی و مشخصات مکانیکی سپری آلومینیومی شامل موارد زیر می‌شود:
- قدرت تسلیم: 35000 psi
- سختی: 80 برینل (نرم)
- روش ساخت: اکسترود شده (اکستروژن آلومینیوم)
- استاندارد تولید: ASTM B221
- ضخامت پرکاربرد در ایران: 1.۲ تا ۶ میلی متر
- ابعاد پرکاربرد در ایران: از ۱۰*۱۰ تا ۱۰۰*۶۰
ویژگی و مزایای سپری آلومینیومی
ویژگی‌ها و مزایای این نوع سپری که در ادامه آورده‌ایم باعث کاربرد فراوان و محبوبیت سپری آلومینیومی شده است:
- مقاومت بالا در برابر خوردگی
- وزن سبک
- نسبت مقاومت به وزن عالی
- قابلیت ماشینکاری خوب (شکل‌پذیری و انعطاف خوب)
- قابلیت جوشکاری بالا
- زیبایی و جذابیت ظاهری
- استحکام و مقاومت بالا در برابر شرایط آب و هوایی و آتش‌سوزی
- قابلیت بازیافت
کاربرد سپری آلومینیومی
از آنجایی که وزن سبک و مقاومت در برابر خوردگی سپری‌های آلومینیومی ارزش بالایی ایجاد می‌کنند، از این محصول برای کاربردهای متنوع زیادی استفاده می‌شود، مانند:
چارچوب سقف‌های کاذب: در ساختمان‌های تجاری و مسکونی سپری آلومینیومی سقف کاذب محبوبیت زیادی دارد.
تکیه‌گاه دال یا تیر بتنی: از این نوع سپری آلومینیومی به عنوان تکیه‌گاه دال یا تیر بتنی نیز استفاده می‌شود. سپری‌ها پایه‌ای پایدار برای بتن فراهم می‌کنند و به توزیع وزن سازه کمک می‌کنند.
کاربردهای صنعتی: سپری آلومینیوم در مواردی مانند سیستم‌های نقاله و ماشین‌آلات صنعتی نیز کاربرد دارد. از آن‌ها برای تحمل بار و ایجاد پایه استفاده می‌شود.
نمای ساختمان: اغلب به عنوان اِلمان سازه‌ای در نمای ساختمان کاربرد دارند و از نماهای مختلف مانند نمای کرتین وال پشتیبانی می‌کنند. همچنین برای تحمل بارهای مختلف و باد طراحی می‌شوند.
کاربرد تزئینی و معماری: سپری آلومینیومی برخی مواقع در مبلمان، وسایل فروشگاهی و تجهیزات روشنایی یا وسایل هنری نیز استفاده می‌شود. برای این منظور سپری آلومینیومی را با برشکاری و شکل دادن، جهت ایجاد طرح و جلوه‌های بصری استفاده می‌کنند.
دیگر کاربردها: علاوه بر آنچه گفته شد، کاربرد سپری آلومینیومی در صنایع هوافضا، دریایی و الکتریکی و خودروسازی نیز به چشم می‌خورد.
روش تولید سپری آلومینیومی
سپری‌های آلومینیومی به روش اکسترود تولید می‌شوند. به این معنی که با حرارت دادن شمش آلومینیومی، عبور آن از میان قالب و اعمال فشار، ضخامت و سطح مقطع شمش تغییر شکل داده شده و به مقطع سپری (پروفیل آلومینیوم تی) تبدیل می‌شود.
اکستروژن پروفیل آلومینیوم یک فرآیند کار گرم است که در آن بعد از گرم کردن شمش بیلت آلومینیوم، سمبه با فشار آوردن به بیلت، آن را از محفظه روزنه‌داری، به شکل خاص (در اینجا شکل T)، عبور می‌دهد و محصول مورد نظر تولید می‌شود.
سپری‌های تولید شده معمولا در شاخه‌های سه و شش متری و یا بر اساس سفارش مشتری در متراژ متفاوت بریده می‌شوند.
آخرین مرحله نیز اعمال خدمات روی سپری آلومینیومی است که شامل رنگ‌کاری، آنادایز، ماشینکاری و غیره می‌شود که اختیاری بوده و به سفارش مشتری بستگی دارد.
خرید سپری آلومینیومی
برای خرید سپری آلومینیومی با کیفیت بالا و ویژگی‌های فیزیکی مطلوب باید توجه ویژه‌ای به مرکز فروش این محصول داشته باشید. به خصوص تولیدکنندگان این سپری که از مواد اولیه با کیفیت و استاندارد استفاده می‌کنند، بهترین گزینه برای خرید این محصول هستند.
مقایسه سپری آلومینیومی و سپری فولادی (آهنی)
سپری آلومینیومی و فولادی تفاوت‌های قابل توجهی از نظر وزن، استحکام، رسانایی حرارتی و الکتریکی، هزینه، و زیبایی دارند.
سپری فولادی معمولاً سنگین‌تر و مقاوم‌تر است، در حالی که سپری آلومینیومی سبک‌تر و دارای رسانایی حرارتی و الکتریکی بالاتر است. همچنین آلومینیوم به دلیل قیمت بالاتر و ویژگی‌های خاص خود در برخی پروژه‌ها کاربرد بیشتری دارد، در حالی که به دلیل پایین تر بودن قیمت سپری آهنی، این نوع سپری گزینه‌ای ارزان‌تر و محبوب تر برای پروژه‌هایی با بودجه محدود خواهد بود.
جدول تفاوت سپری آلومینیومی و سپری فولادی
| ویژگی | سپری آلومینیومی | سپری فولادی (آهنی) |
| وزن | سبک‌تر | سنگین‌تر |
| استحکام و مقاومت | مقاومت کمتر | مقاومت بسیار زیاد |
| رسانایی حرارتی و الکتریکی | رسانایی بالا | رسانایی پایین |
| قیمت | گران‌تر | ارزان‌تر |
| مقاومت کششی | کمتر از فولاد | مقاومت کششی بالاتر |
| زیبایی | جذاب‌تر (رنگ براق و نقره‌ای) | جذابیت کمتر |
| مقاومت در برابر خوردگی | مقاومت بالا | ممکن است زنگ بزند، نیاز به پوشش دارد |
| کاربرد | مناسب برای صنایعی که به مقاطع با وزن پایین نیاز دارند | مناسب برای سازه‌های با استحکام بالا |
| قابلیت شکل‌پذیری | بهتر از فولاد | سخت‌تر و نیاز به پردازش بیشتر |
سخن آخر
پروفیل سپری آلومینیومی به دلیل زیبایی، مقاومت در برابر خوردگی، وزن سبک و نسبت مقاومت به وزن به علاوه ماشینکاری و جوشکاری آسان گزینه‌ای ایده‌آل برای بسیاری از کاربردها است. پرکاربردترین سپری آلومینیوم، با آلیاژ آلومینیوم ۶۰۶۱ ساخته می‌شود.
