تیرآهن و تیر ورق هر دو از مصالح لازم برای ساخت سوله هستند. هر دو هم می توانند بار سازه را تحمل کنند. اما سوال این است که برای ساخت سوله تیرآهن مناسب است یا تیر ورق. استفاده از تیرآهن یا تیر ورق برای سوله به موارد مختلفی بستگی دارد که در این مقاله خواهیم گفت.
پاسخ به سوال تیرآهن و تیر ورق برای ساخت سوله، کدام یک بهتر است؟
تیرآهن و تیر ورق هر دو برای ساخت سوله مناسب هستند ولی به کاربری آن بستگی دارد. به عنوان مثال برای سوله های صنعتی و سوله های آهن آلات از تیر ورق استفاده می شود زیرا سوله آهن آلات نیار به چرثقیل ها سقفی دارد. برای همین تیر ورق برای سوله صنعتی به کار می رود زیرا استقامت بیشتری دارد.
تفاوت های تیرآهن و تیر ورق در ساخت سوله
در جدول زیر مقایسه ای از تفاوت های تیرآهن و تیر ورق را در ساخت سوله مشاهده می کنید.
| جدول مقایسه تیرآهن و تیر ورق در ساخت سوله | ||
| تیر آهن | تیر ورق | |
| محدودیت کاربری | محدود به سوله های کوچک | گسترده/بدون محدودیت |
| هزینه | ارزان تر | گران تر |
| زمان ساخت | سریع | طولانی |
| وزن | سبک | سنگین |
| کاربرد | دام و طیور/نگهداری مواد/کارگاه های کوچک | صنعتی/کارخانه/انبار آهن آلات/کارگاه ساخت قطعات و تجهیزات |
| امکانات | جرثقیل سبک | امکان نصب جرثقیل سقفی با ظرفیت ۲۵ تُن |
| اندازه دهانه | ۱۰ تا ۴۵ متر | ۴۵ متر به بالا |
| تحمل وزن | کم | بالا |
مقایسه تیرآهن و تیر ورق در سوله از لحاظ وزن
معمولا وزن ورق فولادی از تیرآهن بیشتر است. برای همین سوله های تیرورقی وزن بیشتری نسبت به سوله هایی دارد که با تیرآهن ساخته می شود. هر چه دهانه سوله بزرگتر شود از تیرآهن های سنگین تر باید برای این منظور استفاده شود زیرا باید توانایی انتقال بار از سقف به زمین را داشته باشد.
تحمل بار تیرآهن بر اساس نوع سنگین و سبک آن متفاوت است. به عنوان مثال وزن هر شاخه تیرآهن ipe (معمولی) بین ۷۲ تا ۱ هزار و ۴۶۴ کیلوگرم است. در مقاله زیر درباره تحمل بار تیرآهن می توانید اطلاعات بیشتری درباره تحمل وزن تیرآهن به دست آورید.
# حتما بخوانید
محدودیت های استفاده از تیرآهن در ساخت سوله
از جمله محدودیت های ساخت سوله با تیرآهن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- دهانه سوله کوتاه تر
- برای سوله های کوچکتر
- هزینه بالا
- ارتفاع سوله
محدودیت های استفاده از تیر ورق در ساخت سوله
اصولا فولاد مصرفی برای سوله های تیر ورقی بیشتر از سوله های تیرآهنی است. همچنین، قیمت تیرآهن نسبت به قیمت ورق کمتر است. برای همین معمولا هزینه اجرای سوله های تیر ورقی گران تر می شود. علاوه بر هزینه، استفاده از تیر ورق در ساخت سوله طراحی های پیچیده تری می طلبد زیرا برای هز ستون به ابعاد دقیق ورق نیاز است.
در ضمن مهاربندها، نوع بولت، بیس پلیت ها، آرماتوربندی نیاز به طراحی تخصصی دارد زیرا وزن بیشتری را باید تحمل کند.
مزایای استفاده از تیرآهن و تیرورق در ساخت سوله
زمانی که در ساخت سوله از تیر ورق استفاده می شود، به عملیات جوشکاری و برش بیشتری نیاز است که زمان پروژه را طولانی تر می کند. به عنوان مثال برای ساخت جان و بال ستون باید سه تکه ورق را جداگانه به هم وصل کرد.
مزایا و معایب استفاده از تیرآهن و تیرورق در ساخت سوله
انتخاب بین تیرآهن و تیر ورق برای سوله در تصمیم گیری ساخت سوله بسیار تأثیر گذار است. به عنوان مثال تیرآهن به دلیل اینکه از کارخانه آماده ارسال می شود و نیازی به سر هم کردن مجدد در کارگاه ندارد، مدت زمان اتمانم پروژه را کمتر می کند. مزایا و معایب استفاده از تیرآهن در ساخت سوله شامل موارد زیر می شود:
مزایای استفاده از تیرآهن در ساخت سوله
- سرعت بالا
- هزینه کمتر
- ماسب برای سوله های سبک
- برشکاری راحت
معایب استفاده از تیرآهن در ساخت سوله
- امکان ایجاد کمانش تیرآهن
- محدودیت در طول دهانه سوله
- تحمل بار کمتر
- محدود به کاربری های خاص
توجه: منظور از کمانش، تغییر شگل ناگهانی تیرآهن است که در اثرنیروهای فشاری رخ می دهد. برای اینکه اطلاعات بیشتر در این باره می توانید مقاله زیر را بخوانید.
# حتما بخوانید
مزایا و معایب استفاده از تیر ورق در ساخت سوله
استفاده از تیر ورق در ساخت سوله به کارفرمایان پروژه این امکان را می دهند تا تا سوله های سنگین و تخصصی تری بسازند. به عنوان مثال برایی سوله هایی که عملیات حمل و نقل آهن آلات در آنها انجام می گیرد از سوله های تیر ورقی استفاده می شود زیرا جنس ورق ها از فولاد st52 است که قوی تر بوده و برای نصب جرثقیل مناسب تر است. مزایا و معایب استفاده از تیر ورق در ساخت سوله شامل موارد زیر می شود:
مزایای استفاده از تیر ورق در ساخت سوله
- استفاده برای سوله های بسیار بزرگ
- تنوع در کاربری
- تحمل وزن بالا
- تحمل تنش بالاتر
- سازگاری با محیط های مختلف
معایب استفاده از تیر ورق در ساخت سوله
- هزینه بیشتر
- مصرف فولاد بالا
- عملیات جوشکاری بیشتر
- هزینه های جابه به جایی مصالح کارگاه
- سرعت نصب پایین
کلام آخر
استفاده از تیرآهن و تیر ورق در ساخت سوله بستگی به کاربری و نوع آن بستگی دارد. به عنوان مثال برای سوله های آهن آلات سا کارگاه های صنعتی از تیر ورق بیشتر استفاده می شود زیرا در این سوله ها به جرثقیل سقفی نیاز است و تیر ورق می تواند تنش های حاصل از جرثقیل را تحمل کند.
